کارشناسان معتقدند که با توجه به کاهش بارش ها و آب سدها، شرایط تولید برق در تابستان امسال متفاوت تر از سال های گذشته است و اگر درست مصرف نکنیم، خاموشی اجتناب ناپذیر خواهد بود.

به گفته آنان، زندگی همه متکی به برق است، حتی آبی که می خوریم نمی تواند بدون برق به خانه و مکان زندگی ما برسد، لذا برق نیز چون آب مایه حیات زندگی بشر امروزی است و در شرایط سخت امسال از نظر اقلیمی بیش از گذشته نیاز به مدیریت مصرف داریم.

مدیریت مصرف یا مصرف بهینه از شیوه های بسیار ساده قابل تحقق است اما پیش از آن نیاز به آگاهی رسانی به مردم دارد تا بدانند که امروز نمی توانند مثل دیروز هر اندازه که می خواهند برق مصرف کنند.

در نتیجه خشکسالی شرایط خاصی بر کشور و به تبع آن در خراسان رضوی حاکم شده است به طوری که به گفته سرپرست شرکت برق منطقه ای خراسان رضوی، اکنون فقط 22،6 درصد از کل حجم مخازن پشت سدهای استان پرآب است.

از سوی دیگر کارشناسان هواشناسی، بروز گرمای کم سابقه ای را از اواخر خرداد ماه امسال در استان خراسان رضوی و کشور پیش بینی می کنند که این موضوع تولید برق و مصرف آن را در وضعیت ویژه قرار می دهد.

** شرایط حاد برای تولید برق

معاون برنامه ریزی و تحقیقات شرکت برق منطقه ای خراسان در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: امسال با توجه به کمبود بارندگی در کشور پیش بینی می شود تولید برق نیز در تابستان امسال کاهش پیدا کند.

حسین محمودی با بیان اینکه حدود 10 هزار مگاوات برق تولیدی کشور از طریق نیروگاه های آبی تامین می شود، افزود: اردیبهشت پارسال 30 میلیارد متر مکعب آب در پشت سدهای کشور وجود داشت که این میزان در سال جاری به 13 میلیارد متر مکعب کاهش یافته است و این در تولید برق در تابستان تاثیر منفی خواهد داشت.

وی اظهار داشت: پارسال 3/3 درصد به تعداد مشترکان برق کشور افزوده شد که این تعداد 7/7 درصد افزایش مصرف را در پی داشته است.

وی گفت: تولید یک کیلو وات ساعت برق از نیروگاه تا محل مصرف 1500 دلار هزینه دارد که نشان از زیاد بودن هزینه تولید است.

محمودی افزود: پیش بینی شده است در تابستان امسال کشور با کمبود حدود 6 هزار مگاوات برق مواجه شود لذا باید با برنامه ریزی این کمبود را جبران کرد.

این مسئول بیان کرد: اوج بار در سال گذشته 55 هزار مگاوات بود که پیش بینی می شود این رقم در سال جاری با رشد پنج درصدی به 58 هزار مگاوات برسد.

وی گفت: شرکت توانیر برای مدیریت مصرف برق و جبران انرژی های از دست رفته، برنامه ای در قالب طرح های تشویقی برای مشترکان صنعتی، کشاورزی، خانگی و عمومی تدارک دیده است.

محمودی افزود: براساس برنامه ریزی ها، باید یک هزار و 500 مگاوات از میزان پیک بار با همکاری کشاورزان و کاهش مصرف چاه های آب کشاورزی جبران شود.

معاون برنامه ریزی و تحقیقات شرکت برق منطقه ای خراسان اظهار داشت: در تابستان امسال 2 هزار و 300 مگاوات برق با اجرای طرح های مدیریت مصرف و همکاری صنایع بزرگ کشور و مدیریت بار آنها تامین خواهد شد که سهم همکاری مشترکان فوق توزیع صنایع استان های خراسان در زمان اوج مصرف 100 مگاوات است.

محمودی گفت: ظرفیت نیروگاه های سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و خراسان شمالی پنج هزار و 420 مگاوات است.

وی با اشاره به وجود سه میلیون و 346 هزار و 663 مشترک در این سه استان افزود: در شروع دولت یازدهم اوج بار سه هزار و 77 مگاوات بود که این رقم به سه هزار و 542 مگاوات در شبکه برق سه استان یاد شده رسیده است.

** 11 تا 15 و 19 تا 23، ساعات اوج بار

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: این شرکت به حدود یک میلیون و 240 هزار مشترک در این استان به جز مشهد خدمات ارائه می دهد.

محمدرضا مزینی افزود: پیک شبکه برق سراسری کشور سال گذشته 55 هزار و 346 مگاوات و پیک بار شرکت توزیع نیروی برق استان در این سال یک هزار و 283 مگاوات بود.

وی اظهار داشت: میزان مصرف برق مشترکان توزیع نیروی برق این استان سال گذشته هفت میلیارد کیلو وات ساعت بود.

وی گفت: همکاری مردم با سیاست های اصلاح الگوی مصرف برق به ویژه مدیریت مصرف در ساعت های اوج بار کمک شایانی به این صنعت در تامین برق مطمئن و پایدار برای تابستان امسال خواهد بود.

مزینی افزود: بیشترین مصرف برق مربوط به مشترکان کشاورزی، خانگی و صنعتی استان است به گونه ای که حدود 52 درصد از مصرف برق مشترکان توزیع برق خراسان رضوی به کشاورزی، 24 درصد به مصارف خانگی و حدود 13درصد به بخش صنعتی اختصاص دارد.

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق خراسان روی همچنین با اشاره به پروژه های کاهش پیک بار در بخش های کشاورزی و صنعتی همکاری این 2 بخش را بسیار مهم و ضروری دانست و اظهار امیدواری کرد که با توجه به طرح های تشویقی تعریف شده شاهد همکاری مناسب از سوی مشترکان باشیم.

وی از صاحبان چاه های کشاورزی و صنایع استان دعوت کرد با انعقاد قرارداد همکاری با شرکت توزیع برق استان در زمان پیک بار تابستان امسال با کمک به صنعت برق از تخفیف ها و پاداش های در نظر گرفته شده نیز بهره مند شوند.

وی گفت: ساعات اوج بار در فصل تابستان از 11 تا 15 و از 19 تا 23 است و در صورتی که مشترکان در این ساعت ها از وسایل برقی پرمصرف استفاده نکنند و مصارف خود را به ساعت های غیرپیک بار منتقل کنند، مشکلی در تامین برق نخواهیم داشت.

** مدیریت مصرف برق در صنایع

مدیر دفتر خدمات مشترکان و مدیریت مصرف و وصول درآمد شرکت برق منطقه ای خراسان نیز در این باره گفت: با توجه به افزایش دما در تابستان سال جاری به همکاری صنایع بزرگ برای گذر از مشکلات پیک بار نیاز است.

مجید ارس نژاد افزود: بر اساس پیش بینی ها مدت زمان پیک بار کشور از 300 ساعت در سال های گذشته به 500 ساعت در سال جاری افزایش خواهد یافت و در برخی استان ها شاهد پیک بار در شهریور خواهیم بود.

وی اظهار داشت: با توجه به شرایط خاص امسال برای تامین برق مشترکان، در صورت مشارکت نکردن صاحبان صنایع در طرح ذخیره عملیاتی، این شرکت در زمان بروز محدودیت در شبکه، تعهدی برای تامین برق مورد نیاز آنها نخواهد داشت.

وی گفت: امسال شرایط متفاوتی در کشور و استان های خراسان حاکم است به طوری که ارتفاع آب پشت سدها به صورت قابل ملاحظه ای کاهش یافته و حدود چهار هزار مگاوات ظرفیت تولید برق نیروگاه های آبی از دست رفته است.

ارس نژاد ادامه داد: از سوی دیگر براساس پیش بینی های انجام شده، از اواخر خرداد ماه امسال دما به گونه ای افزایش می یابد که کفایت شبکه سراسری برای تامین برق متقاضیان به بیشترین حد خود می رسد و این شرایط تا پایان شهریور ماه به طول می انجامد.

مدیر دفتر خدمات مشترکان شرکت برق منطقه ای خراسان اظهار داشت: در اجرای طرح ذخیره عملیاتی در سال جاری، واحدهای صنعتی سه استان خراسان رضویریال شمالی و جنوبی ملزم هستند روزانه دست کم 15 درصد از قدرت برق مصرفی خود را کاهش دهند.

وی گفت: طرح ذخیره عملیاتی برای نخستین بار توسط شرکت برق منطقه ای خراسان در سال 1393 به منظور کاهش پیک شبکه سراسری و کنترل بار پیک شبکه برای صنایع کلید خورد تا بین تولید برق و بار مصرفی شبکه توازن ایجاد کند.

وی افزود: این طرح پس از آن به کل کشور تسری یافت و از محل اجرای آن در سال گذشته یک هزار و 303 مگاوات در لحظه پیک شبکه، کاهش بار در شبکه سراسری برق کشور رخ داد که از این میزان 77 مگاوات مربوط به شرکت برق منطقه ای خراسان بود.

ارس نژاد اظهار کرد: در این طرح شرایطی پیشنهاد شد تا صاحبان صنایع بزرگ بتوانند با پذیرش آنها، هدف صنعت برق مبنی بر کنترل هوشمند و هدفدار بار شبکه سراسری در مواقع مورد نیاز شبکه و ایجاد تعادل استاندارد بین تولید و بار مصرفی شبکه را محقق سازند.

وی گفت: برای صاحبان صنایعی که در طرح ذخیره عملیاتی شرکت کنند، پاداش در نظر گرفته می شود به طوری که سال گذشته به 11 مشترک صنعتی (صنایع بزرگ) در خراسان که همکاری موثر داشتند 26 میلیارد ریال پاداش داده شد.

مدیر دفتر خدمات مشترکان و مدیریت مصرف و وصول درآمد شرکت برق منطقه ای خراسان افزود: مدت زمان اجرای طرح ذخیره عملیاتی در سه استان خراسان، 20 خرداد تا 15 شهریور است که با امضای توافق نامه بین شرکت برق منطقه ای و مشترکان صنعتی، صاحبان صنایع باید در 200 ساعت همکاری با این شرکت در طول اجرای طرح، میزان برق مصرفی خود را در ساعات 11 تا 22 حداقل 15 درصد کاهش دهند.

ارس نژاد اظهار داشت: با اجرای طرح ذخیره عملیاتی در سه استان خراسان، باید در لحظه پیک شبکه حداقل 100 مگاوات برق مصرفی کاهش یابد.

وی تعداد مشترکان صنعتی (صنایع بزرگ) شرکت برق منطقه ای خراسان رضوی را 25 مشترک ذکر کرد و گفت: انتظار می رود با توجه به شرایط ویژه تابستان امسال، صاحبان صنایع بزرگ در استان های خراسان با این شرکت همکاری کنند.

** طرح های تشویقی توانیر برای مشترکان کم مصرف

مدیر دفتر مدیریت مصرف شرکت توزیع نیروی برق مشهد هم گفت: امسال به دلیل کاهش بارندگی و به تبع پایین آمدن آب پشت سدهای کشور، از 30 درصد ظرفیت نیروگاه های آبی پنج هزار مگاواتی نمی توان استفاده کرد.

سیده معصومه مرادی افزود: در مجموع هفت یا هشت هفته در سال نیاز به کاهش مصرف برق وجود دارد که در صورت کاهش نیافتن در این مدت، به ساخت نیروگاه پنج یا 6 هزار مگاواتی دیگر نیاز است.

وی اظهار داشت: احداث نیروگاه هشت سال به طول می انجامد و انتقال برق از این نیروگاه و توزیع آن در شبکه نیز وقت بسیار می خواهد و علاوه بر آن ساخت نیروگاه ها باعث افزایش گازهای گلخانه ای می شود که به محیط زیست آسیب می رساند.

مرادی با اشاره به فشار ناشی از استفاده از سامانه های سرمایشی بر شبکه برق گفت: 33 درصد از برق مصرفی روزانه مربوط به استفاده از وسایل سرمایشی است و باید با مدیریت مصرف این وسایل از فشار آوردن مضاعف به شبکه برق جلوگیری کرد.

مدیر دفتر مدیریت مصرف شرکت توزیع نیروی برق مشهد افزود: چند سالی است که ساعات اوج مصرف برق تغییر کرده و در ساعات 11 تا 15 مصرف برق به اوج خود می رسد به همین منظور طرح های تشویقی برای مشترکان برق در نظر گرفته شده تا در این ساعات برق کمتری مصرف کنند.

وی اظهار داشت: در صورت مشارکت مشترکان خانگی، صنعتی، کشاورزی و عمومی در طرح های مزبور تخفیف هایی در قبض برق آنها داده می شود.

مرادی گفت: برای مشترکان صنعتی طرح هایی از جمله طرح ذخیره عملیاتی، طرح کاهش یا قطع بار و طرح استفاده از مولدهای برق اضطراری تعریف شده است.

مدیر دفتر مدیریت مصرف شرکت توزیع نیروی برق مشهد گفت: برق مصرفی مشترکان کشاورزی در صورتی که الکتروموتور خود را مدت چهار ساعت در طول شبانه روز در ساعات اوج بار (11 تا 15و 19 تا 23) خاموش کنند، رایگان خواهد بود.

وی اظهار داشت: مشترکان اداری و تجاری نیز در صورتی که در ساعات اوج بار، 10 درصد از مصرف برق خود را کاهش دهند شامل طرح تشویقی و اعمال تخفیف در صورت حساب برق خود خواهند شد.

مرادی گفت: مشترکانی که دارای مولد برق اضطراری هستند، در صورتی که در ساعات اوج بار مولدهای خود را وارد مدار کنند و از برق شبکه سراسری استفاده نکنند، برق مصرفی از مولدهای آنان را خریداری نموده و از صورت حسابشان کسر خواهیم کرد.

**مشترکین خانگی رکورد دار مصرف

مدیر دفتر مدیریت مصرف شرکت توزیع نیروی برق مشهد افزود: با توجه به شرایط اقلیمی امسال این استان نیاز است که مدیریت مصرف درست برق در سطح مصارف خانگی ب وجود آید به طوری که اگر هر یک از مشترکان یک لامپ اضافه را خاموش کنند، صرفه جویی بسیار به وجود می آید و سرمایه ملی حفظ می شود.

وی با اشاره به یک میلیون و 200 هزار مشترک خانگی از بین یک میلیون و 500 هزار مشترک برق در مشهد اظهار کرد: مشترکان خانگی بیشترین مصرف را در این شهر دارند در حالی که به راحتی می توانند مصرف خود را مدیریت نمایند.

مرادی توصیه کرد مشترکان از وسایل برقی پرمصرف مانند جاروبرقی، اتو و ماشین لباس شویی در ساعات اوج بار (11 تا 15 و 19 تا 23) خودداری کنند و کولر های خود را به صورت دایم روشن نگه ندارند.

وی گفت: اگر برق نباشد گرما طاقت فرسا خواهد شد و شهروندان در تامین آب نیز دچار مشکل می شوند.

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق خراسان رضوی نیز گفت: مشترکان خانگی می توانند با رعایت چند نکته مهم با کمک به صنعت برق در تامین انرژی لازم، صرفه جویی در هزینه های برق مصرفی خانوار داشته باشند.

مزینی استفاده از لامپ های کم مصرف و ال ای دی استاندارد، استفاده نکردن از وسایل برقی پرمصرف از قبیل ماشین لباس شویی و ظرف شویی، اتو و جاروبرقی در ساعت های اوج بار، توجه به برچسب انرژی هنگام خرید لوازم برقی، استفاده از دور کند کولرهای آبی و نصب سایبان روی آنها را از مهمترین راهکارهای مدیریت مصرف برق توسط مشترکان خانگی اعلام کرد.

وی با بیان اینکه کولرهای گازی به شکل نامناسب رواج یافته است، استفاده از انواع کولرهای استاندارد کم مصرف و توجه به تنظیم دمای مناسب خانگی (18 تا 22 درجه) را ضروری دانست.