ماه مبارک رمضان که روزها و شب هایش فرصت مغتنمی برای رستگاری و بخشش بی حد و حساب خالق هستی بود به پایان رسیده و باز هم باید تا سال دیگر صبر کرد تا بار دیگر در این ماه بی پایان شیاطین را در غل و زنجیر و ناتوان مشاهده کرد.

ماهی که اعمال نیک انسان ها قدری مضاعف داشت به انتها رسیده و مومنانی که از فرصت این ماه عزیز بهره های معنوی برده اند گرچه دلگرم به رحمت پروردگار خود هستند، اما دلهایشان تنگ روزها و شب های ماه مهربان خدا می شود.

امروز خداحافظی می کنیم با گرامی ‏ترین اوقاتی که ما را مصاحب و یار خالق هستی کرد و هترین ماه در همه روزها و ساعت ها را برایمان رقم زد.

سخت است وداع با ماهی که چون آمد شادمانی و آرامش و رحمت بر دل های ما آورد و چون می رود رفتنش غم افزا و وحشت آفرین است، مگر اینکه بهره هایی از آن نصیب ما برای دیگر روزها و ماه های سال شده باشد.

رمضان ماه برگزیده خدا برای همه بندگان است که خداوند از میان ماه های دیگر آن را برگزیده تا رحمت مضاعفی را نصیب کسانی کند که قدر فرصت های پیش رو را می دانند و از آن برای همه سال خود بهره مند می شوند.

این ماه به واسطه نزول قرآن بر ماه های دیگر برتری یافت و اعمال در آن ارزش هزار ماه گرفت، روزه در آن واجب شد و مردمان به بر پای خاستن برای عبادت ترغیب شدند و شب قدر سفره گسترده و همگانی رحمت الهی باز شد.

ما به واسطه رمضان بر دیگر ملت ها برتری یافتیم، با روزه و نماز و نیایش در این ماه رحمت واسعه الهی را درک کردیم و خوشه هایی به اندازه همه زندگی خود چیدیم، اما حیف که این فرصت به پایان رسیده است.

پیامبر گرامی اسلام (ص) در فضیلت ماه رمضان می فرمایند: ماه رمضان، ماه خدا و ماه مغفرت است، ماه بی پایان. پس از وداع با ماه خدا می فرمایند: خدایا، این رمضان را آخرین روزه ما قرار نده و اگر چنین مقرّر کردی، ما را مورد رحمت خود قرار ده و محروممان مساز. هر کس این را بگوید، به یکی از دو امر نیکو می رسد: یا آنکه طول عمر می یابد و ماه رمضان بعدی را درک می کند و یا آنکه مورد بخشش و رحمت خدا قرار می گیرد.

حضرت زین العابدین امام سجاد (ع) در دعایشان در وداع با ماه خدا می فرمایند: ای خداوند، اینک با ماه رمضان وداع می ‏کنیم، همانند وداع با عزیزی که فراقش بر ما گران است و رفتنش ما را غمگین و گرفتار وحشت تنهایی کند، عزیزی که او را بر ما پیمانی است که باید نگه‏ داریم‏.

امام سجاد (ع) می فرمایند: بدرود ای یار و قرینی که چون باشی، قدرت بس جلیل است و چون رخت بر بندی، فراقت رنج افزا شود، ای مایه امید ما که دوریت برای ما بس دردناک است.

تعبیر حضرت زین العابدین (ع) چه زیباست در وداع با ماه خدا که بدرود که آزاد شدگان از عذاب خداوند، در تو چه بسیارند، و چه نیکبخت است آن که حرمت تو نگه داشت، بدرود که دیروز که در میان ما بودی، آزمند ماندنت بودیم و فردا که از میان ما خواهی رفت آتش اشتیاق در دل ما شعله خواهد کشید.

ما از سپری شدن رمضان اندوهگین هستیم، تو ما را بر اندوه این فراق پاداش خیر ده و این روز عید و روز روزه گشادن را بر ما مبارک گردان.

شب آخر ماه مبارک رمضان شب بسیار مبارکی است و در روایات برای این شب چند عمل وارد شده که غسل، زیارت‏ امام حسین (ع) و خواندن سوره‌‏های انعام، کهف و یس و گفتن صد مرتبه أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ از آن جمله است.

مقام معظم رهبری نیز درباره وداع با ماه مبارک رمضان می گویند: بدرود ای بزرگترین ماه خدا، و ای جشن اولیاء خدا، بدرود ای شریفترین و عزیزترین مصاحب، از وقت ها و زمان ها و ای بهترین ماه از لحاظ روزها و ساعت ها.

بدرود ای ماهی که آرزوها در آن به ما نزدیک شد، یعنی ما با تلاش خودمان، تلاش مضاعفان به آمال و آرزوهای حقیقی و انسانی خودمان نزدیک شدیم.