یک استاد تاریخ گفت: شاه‌عباس یک انسان همه‌جانبه نگر، طراح و متفکر و مدبر بود که توانایی اداره یک کشور را داشت و می‌دانست که حکومت‌داری به چه معناست. شاید بتوان گفت که او شایسته‌ترین آدم برای تبدیل اصفهان به پایتخت باشکوه صفویه بود.به گزارش ایسنا، رسول جعفریان در نشست واکاوی اصفهان در عصر صفویه که به همت مرکز خلاقیت و نوآوری شهرداری اصفهان برگزار شد با اشاره به اینکه در خصوص اصفهان عصر صفویه گفتارهای فراوانی وجود دارد، ادامه داد: اصفهان عصر صفویه شهری است که دارای دو دوره تاریخی است، دوره پیش از پایتختی و دوره پس از پایتختی که در دوره پیش از پایتختی اصفهان شهر مورد علاقه شاه اسماعیل صفوی بوده و متعدد به این شهر سفر کرده است تا جایی که شاه طهماسب در اصفهان متولد شده و این موضوع نشان می‌دهد که تا چه اندازه شاهان صفوی به اصفهان علاقه داشته‌اند.وی تصریح کرد: اصفهان در دوره پایتختی به دلیل اینکه شاهان صفوی توجه بسیاری به جنوب ایران پیدا کردند و به دلیل اینکه شاه‌عباس شاه تاجرها و در واقع به شاه بازاری معروف بود، کاملاً می‌دانست که تجارت در شمال ایران امکانپذیر نیست و این خلیج‌فارس است که می‌تواند منبع خوبی برای تجارت باشد، به همین دلیل اصفهان به عنوان یک شهر جنوبی علاوه بر جلوه‌های دیگر موردتوجه صفویان بود و پایتخت شد.این استاد تاریخ تأکید کرد: شاه‌عباس از جمله افراد انگشت‌شماری است که می‌توان در طول تاریخ از او به عنوان سیاستمدار واقعی نام برد، البته او یک اشتباه بزرگ داشت و آن هم تخریب قلعه «تَبَرَک» بود.جعفریان با اشاره به اینکه پس از پایتختی اصفهان در دوران صفویه، اصفهان مهد خلاقیت شد، افزود: در دوره شاه‌عباس چهره‌های دینی و سیاسی بزرگی از جمله شیخ بهایی ظهور کردند، اما در همین زمان شاه‌عباس مشاورانی بزرگ و مهم دارد که متأسفانه به دلیل ضعف تاریخ اجتماعی در ایران نامی از آنها موجود نیست.وی گفت: الگوی اصفهان به عنوان پایتخت صفویان در دوره شاه‌عباس بی‌شک تبریز، قزوین، هرات و سمرقند بوده است و مدل ایران در این دوره مدل عثمانی بوده است و در واقع اصفهان یک مدل از استانبول می‌شود. چراکه ایران کشوری فقیر بود و اقتصاد بسیار ضعیفی داشت تا جایی که فقر در دوران صفویه و قاجاریه بر کشور حاکم می‌شود و چون از نظر فرهنگی نیز به کشور همسایه چشم داشته همواره عثمانی بر فرهنگ ایران تأثیرگذار بوده است.این استاد تاریخ اسلام ادامه داد: چهارباغ اولین پدیده‌ای است که در عصر صفویه در اصفهان ایجاد می‌شود که در اطراف آن باغات «عیانان» شکل‌گرفته و شاهان و شاهزاده‌ها به علاوه طلاسازان و بازرگانان تبریز در آن مستقر می‌شوند که عباس‌آباد نام می‌گیرد.جعفریان به نقش زنان در حکومت صفویه اشاره کرد و گفت: شاهزاده‌های خانم در عصر صفویه به شدت تأثیرگذار بودند و اصلاً در طراحی و تزئینات کاخ‌ها و منازل بسیار نظر می‌دادند، همچنین خیابان چهارباغ و بازار قیصریه روزهای چهارشنبه در اختیار خانم‌ها بوده تا جایی که مردان اجازه حضور در این مناطق را نداشته و حتی فروشندگان و معامله در این روز فقط توسط زنان صورت می گرفته است.وی تأکید کرد: البته زیبایی 150 عمارت باشکوه دوره صفویه در اصفهان به اضافه طبیعت زیبا که «شاردن» سفرنامه نویس مشهور فرانسوی با حسرت از آن یاد می‌کند و می‌گوید: «رنگ طبیعت اصفهان بی‌مثال است و حتی نمونه‌ای از آن در پاریس یافت نمی‌شود»، نشان از عظمت و شکوه اصفهان دارد.این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه شاه‌عباس فردی اقتصادی در عین حال مذهبی بوده است، افزود: این شاه صفویه فردی شجاع و یک حاکم واقعی بوده است، چراکه برای بهتر شدن و رونق گرفتن وضع تجارت و اقتصاد اصفهان ارامنه جلفا را به پایتخت خود یعنی اصفهان می‌آورد و در بهترین مکان شهر سکنا داده و حتی اجازه ساخت کلیسا به آنها می‌دهد.جعفریان تأکید کرد: وضع اقتصادی اصفهان بعد از حضور ارامنه بهتر می‌شود، تاجایی که تاریخ‌نویسان، اصفهان را در زمان شاه‌عباس به عنوان برترین شهر جهان که در اروپا نظیر ندارد نام می‌برند و از آن به عنوان بلاد بی‌نظیر یاد می‌کنند. این در حالی است که ایران کشوری فقیر است و حتی میزان درآمد شاهزادگان هندی از شاه‌عباس بیشتر است.وی ادامه داد: شاه‌عباس فردی مذهبی بود، اما حکومت‌داری، شهرسازی و نظامی گری خود را به دور از تصورات غلط انجام داد و با تدبیر خود تجارت ابریشم را آغاز کرد و با فروش ابریشم به تجار انگلیسی و پرتغالی طلا و نقره برای اداره کشور جمع کرد.این تاریخ دان ادامه داد: سقوط حکومت صفویه بخاطر نبود طلا و نقره رقم خورد و امروز هم به این نتیجه می‌رسیم که آسیب‌های اجتماعی و اخلاقی همه از فقر و نابودی اقتصاد نشأت می‌گیرد، چراکه فقر موجب دزدی و فحشا می‌شود و این اقتصاد است که پایه‌های حکومت‌داری را محکم و دست حاکمان را برای اداره بهتر باز نگه می‌دارد.جعفریان با تأکید بر اینکه شاه‌عباس دو مشاور عالی مثل شیخ بهایی در دست راست و میرداماد در دست چپ خود داشت و بدون نظر آنها کاری انجام نمی‌داد، افزود: پس‌ازاینکه او کشور ایران را به ثبات رسانید و پایتخت خود یعنی اصفهان را سر و سامان داد به فکر تفریح مردم افتاد و اعتقاد داشت که مردم باید تفریح و تفرج کنند. او در 13 تیر هر سال آب غلتان را در زاینده‌رود اجرا می‌کرد و چندین قهوه‌خانه و قصه و داستان خوانی در اصفهان راه‌اندازی کرد.این استاد تاریخ ادامه داد: سیاست خارجی شاه‌عباس صفوی فوق‌العاده بود. او پس از حضور ارامنه در اصفهان، هم از تجارت آنها بهره برد و هم ایران را به اروپا متصل کرد و تا جایی روابطش را گسترش داد که طی نامه‌ای به اروپاییان خطاب کرد که شما افراد تنبلی هستید که به ایران نمی‌آیید و از شکوه ایران لذت نمی‌برید.جعفریان با تأکید بر این موضوع که صفویان در حوزه هنر به شدت قدرتمند ظاهر شدند و مبحث بسیار مهمی را باز کرده‌اند، افزود: ایرانیان در طول تاریخ نشان داده‌اند که در هندسه و ریاضی به شدت قوی هستند، اما آن را در دوره صفویه و آن هم فقط در معماری و هنر به کار گرفتند.وی اظهار داشت: یک اشتباه شاه‌عباس این بود که پس از ساختن بناهای باشکوه هیچگاه به فکر ساخت مدرسه طب، مدرسه ریاضی و... نیافتاد.این تاریخ‌دان خاطرنشان کرد: شاه‌عباس یک انسان همه‌جانبه نگر، طراح و متفکر و مدبر بود که توانایی اداره یک کشور را داشت و می‌دانست که حکومت‌داری به چه معناست و شاید بتوان گفت که او شایسته‌ترین آدم برای تبدیل اصفهان به پایتخت باشکوه صفویه بود.