نصف جهان: ماهیت برگزاری جشنواره ها در ایران هنوز یک پرسش بزرگ است و پاسخ آن را کسی نمی داند و صرفاً این جشنواره ها برگزار می شوند بدون دستیابی به هر آنچه اهداف یک جشنواره می تواند باشد.

از بین جشنواره ها بیشترین سهم مختص فرهنگ و هنر است و بیشترین سهم فرهنگ و هنر را جشنواره های مختص به سینما، فیلمسازی وچه چه به خود اختصاص داده است. سهم شهر اصفهان نیز از این جشنواره ها کم نیست و در طول سال، ارگان های دولتی و مؤسسات وابسته به آن در این شهر به برگزاری مستمر و سالانه تلاش می نمایند.

این روزها جشنواره ای در اصفهان در حال برگزاری است که طی چندین سال تلاش کرده تا هیچ کاری نکند و فقط نزدیک ایام برگزاری آن کنفرانس خبری، جلسات هم اندیشی، تبلیغات محیطی و مجازی و خلاصه اینکه به روال سابق خود با استفاده از حضور چهره ها، سر و صدا و هیاهو ایجاد کند.

طی دوسال گذشته این جشنواره به دلایلی که به گفته مسئولان برگزاری مشکلات مالی عنوان شده بود، برگزار نشد. گفتنی است جشنواره حسنات در واقع برآمده از صندوق مؤسسه مالی و اعتباری فردوسی(آرمان) است. حال باید پرسید که برگزاری این جشنواره در جهت رشد توسعه فرهنگ خیّرین و نیکوکاری است؟!

جشنواره ای که زمان برگزاری و فراخوان آن مدام در حال تغییر باشد، نمی تواند نام یک مناسبت فرهنگی را به دوش بکشد زیرا نشان می دهد مسئولان آن هیچگونه برنامه ریزی و هدفی از اجرا ندارند و تنها شاید مسائلی را دنبال می کند که هر مؤسسه مالی برای گردش ارقام و اعداد خود در این سال ها کرده است. کانون حسنات در طول سال های گذشته در اصفهان به نام کانون صندوق های قرض الحسنه مشغول به فعالیت بود که دچار یکسری مشکلات شد و با حکم دادگاه تغییر شکل داد و مؤسسه ای ایجاد شد به نام کانون نشر و ترویج فرهنگ اسلامی حسنات که تعدادی از اعضای سابق صندوق و تعدادی از مدیران استان جزو مؤسسان این کانون، در صدد برآمدند تا این کانون شکل بگیرد. بعد از مدت ها فعالیت، دوباره این کانون دچار مشکلاتی شد و وقتی وزارت کشور اعلام کرد صندوق های قرض الحسنه باید محدود شوند، مدیران تصمیم گرفتند تا از طریق وزارت تعاون یک مؤسسه تعاونی ایجاد کنند به نام تعاونی حسنات که بخش فرهنگی امور محوله را انجام می داد؛ ازجمله: همسان سازی صندوق های قرض الحسنه و مسابقاتی که بین صندوق ها برگزار می شد. از جمله اولین اقدامات فرهنگی آن نیز می توان به ایجاد مدارس علمی و فرهنگی امام صادق(ع) اشاره کرد. از دو سال پیش وزارت کشور و بانک مرکزی اعلام کردند مؤسسات قرض الحسنه باید زیر پوشش مؤسسه تعاونی حسنات باشند که دوباره یکسری تغییراتی صورت گرفت و تعدادی از مؤسسات با هم ادغام شدند که ماحصل آن؛ مؤسسه مالی واعتباری فردوسی بود که اولین وتنها حامی مالی جشنواره فیلم حسنات است.

نقطه شروع جشنواره فیلم حسنات

نقطه آغاز جشنواره فیلم حسنات از آنجایی است که بانک مرکزی و وزارت کشور فشار به صندوق های قرض الحسنه می آورند که تنها نباید فعالیت اقتصادی داشته باشند، بلکه باید ترویج کننده قرض الحسنه بین مردم باشند(البته با وجه هایی که شاید در این زمینه تخصیص یافته بود). کانون حسنات در صدد برآمد که در ابتدا فرهنگ احسان ونیکوکاری را در جامعه تقویت کند و از آن طرف منابع مالی خود را افزایش دهد. یکی از راه های تأثیر گذاری، استفاده از ابزار تصویر است که این کانون تلاش کرد تا به وسیله آن، اهداف و سرمایه های خود را دنبال کرده و گسترشدهد.

زمزمه های تعطیلی

در دوره سوم این جشنواره زمزمه های تعطیلی آن شنیده شد که باز عوامل اجرایی آن به همین سبک وسیاق و با کمی تأخیر آن را برگزار کردند. باید اذعان کرد که این جشنواره از ابتدای اولین سال برگزاری خود (سال ۱۳۸۹) تا همین چندمین دوره آن، نتوانسته به موضوعی که خود شعار می دهد دست پیدا کند. در دوره های قبلی برای عده ای سئوال مطرح می شد که چگونه است افرادی که نزدیکی و قرابت خاص با بعضی از اعضای اصلی این جشنواره دارند، سمت هایی را برعهده می گیرند و در اختتامیه جشنواره نیز آثار آنها به عنوان مقام های برتر جایزه می گیرد؟! جشنواره حسنات بیشتر از آنکه منادی پیام های اخلاقی خود باشد، گرفتار کلیشه ها و بعضاً رفتاری است که پسندیده شعار آن - که ترویج نیکوکاری باشد- نیست. کشف استعدادهای ناب فیلمسازی، دیگر شعار این جشنواره است که متأسفانه زمانی تحقق می یابد که امکانات یکپارچه در اختیار همگان قرار بگیرد نه عده ای خاص و با سفارش این و آن.

جشنواره ها در ایران ترکیب سیاست و اقتصاد هستند و این به معنی مرگ هنراست. نمونه عینی آن را می توان در جشنواره امسال فیلم فجر به خوبی مشاهده کرد.