سال گذشته بود که خبرها و گزارش هایی مبنی بر تعطیلی ذوب آهن اصفهان و پیوستن آن به جمع شرکت‌های ورشکسته شنیده می شد.

برپایه این گزارش، ذوب آهن اصفهان در سه ماه نخست سال 95 نتوانسته بود از بحران خارج شود و ۳۰۰ میلیارد تومان به زیان‌های این شرکت افزوده شد تا زیان انباشته این شرکت به دو برابر سرمایه ثبت شده آن برسد.

ذوب آهن اصفهان با سرمایه ثبت شده ۷۸۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان یکی از واحدهای بزرگ صنعتی در کشور به شمار می آید که در شرایط فعلی با زیان انباشته ۱۵۱۳ میلیاردی یعنی نزدیک به دو برابر سرمایه ثبت شده خود روبه رو است.

هرچند مدیرعامل آن در سال 94 اعلام کرده بود ذوب آهن از بحران خارج شده است.

خرداد سال 95 سازمان خصوصی سازی ۷۳ درصد سهام ذوب آهن اصفهان را در فرابورس عرضه کرد که با اعتراض سازمان‌های نظارتی همراه بود.

عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی تهران همزمان با عرضه سهام این شرکت گفته بود که پیش از واگذاری باید بدهی‌های ذوب آهن تسویه شود. به گفته او در صورتی که ذوب آهن افزایش سرمایه ندهد، ورشکسته به شمار می‌آید و سازمان خصوصی سازی اجازه ندارد که سهام آن را عرضه کند.

احمد صادقی مدیرعامل ذوب آهن اردیبهشت سال 95 با تأیید خبر ورشکستگی این شرکت گفته بود که این کمپانی مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت در زمینه ورشکستگی است. او افزایش سرمایه را تنها راه نجات ذوب آهن دانسته و وعده کرده بود که در سال ۹۵ این اقدام عملی شود.

سهام ذوب آهن متعلق به چه کسانی است؟

سازمان تأمین اجتماعی در سال 92 پس از فراهم کردن زمینه افزایش ٢٥ درصدی حقوق بازنشستگان این سازمان و تعیین حداقل ٧٠٠ هزار تومان برای دریافتی مستمری‌بگیران، ٥/ ٥٦ درصد سهام شرکت ملی ذوب آهن اصفهان را از آن خود کرد. ارزش این سهام دو هزار و ٤٥٠ میلیارد تومان در سال بود که سازمان تأمین اجتماعی ٢٠ درصد آن معادل ٤٥٠ میلیارد تومان را به صورت نقد پرداخت کرد و بقیه در جریان رسیدگی تسویه دیون دولت قرار دارد. صندوق تأمین اجتماعی با پرداخت بیش از ۴۵۰ میلیارد تومان وجه نقد معامله و ارائه اسناد و مدارک لازم به شرکت فرابورس، نسبت به قطعی شدن معامله اقدام کرد و رسماً مالک ذوب آهن شد.

این در حالی بود که بلوک ۱۵ درصدی ذوب آهن اصفهان نیز در روز ۲۵ تیر ماه همان سال(92) عرضه شد که توسط یکی از شرکت‌های تابعه صندوق ذخیره فرهنگیان خریداری شد.

درنیمه دوم سال 95 رئیس سازمان خصوصی سازی اعلام کرده بود که بلوک 51 درصدی تأمین اجتماعی در این سهم را نمی فروشد بلکه بلوک 17 درصدی صندوق حمایت از کارکنان فولاد را به جای بدهی این صندوق به دولت می فروشد. اما با نزدیک شدن به پایان سال 95 رئیس سازمان خصوصی سازی در مورد سهام شرکت ذوب آهن اصفهان اعلام کرد: اشخاصی که این دارایی را خریداری کرده بودند به تعهدات خود در موعد زمانی قانونی عمل نکردند و سازمان خصوصی سازی تلاش کرد تا همان اقدامی که در زمان فسخ قرار داد مخابرات انجام داد را نیز با این شرکت انجام دهد اما با گرفتن مصوبه ای از هیئت دولت این مطالبات از محل بدهی دولت تسویه و تهاتر شد. این در حالی است که سازمان خصوصی سازی با توجه به تعویق تعهدات صندوق فولاد همچنان به دنبال واگذاری بلوکی ذوب آهن اصفهان از پرتوی این صندوق است.

ذوب آهن چرا نابود می شود؟

منتقدین می گویند تغییر مدیریت ها در ذوب آهن اصفهان سبب شده تا رشد ضرر و زیان انباشته این مجموعه با شیب تندتری به سمت انباشت غیرقابل باور هزار و 500 ‏میلیاردی برود.

آنها معتقدند تجهیزات قدیمی و فرسوده این مجموعه باعث افزایش هزینه تولید در مجموعه ذوب آهن شده است. علاوه بر آن، پرسنل این مجموعه نیز با فرسودگی کاری مواجه شده اند زمانی که می بینند خیل عظیم بازنشستگان این مجموعه، هر ماه چشم انتظار دریافت حقوق و مستمری خود هستند.

از سوی دیگر فرسودگی تجهیزات و استفاده از فناوری ۸۰ سال گذشته این کارخانه به زعم منتقدان به خصوص استفاده از سوخت کک و فناوری کوره بلند دهه های ابتدای قرن بیستم باعث شده آلایندگی این کارخانه به بالاترین درجه ممکن برسد.

واردات آهن و فولاد از تولیدکنندگان بزرگ و با کیفیت جهانی هم باعث کاهش قیمت این محصول در بازارهای جهانی و به تبع آن بازارهای داخلی شده است. وارداتی که محصولات چینی در صدر آن قرار دارد و با قیمتی کمتر از نصف نرخ محصولات ذوب آهن اصفهان، به مصرف کنندگان بازار داخلی عرضه می شود.

دلایل دیگری مانند وام ها و تسهیلات گرانقیمتی که در سال های اخیر توسط مدیران سابق این مجموعه دریافت شده نیز یکی از علل انباشته شدن ضرر و زیان در ذوب آهن اصفهان است.

واما ذوب آهن در سال 96

در ابتدای سال 1396 احسان دشتیانه معاون فروش و بازاریابی شرکت ذوب آهن اصفهان اعلام کرد: صادرات ذوب در سال های94 و95 نسبت به 93 از رشد 100 در صدی برخوردار بوده و برنامه داریم صادرات محصولات فولادی طویل را در این شرکت از 700 هزار تن سال 95 به یک میلیون تن در سال 96 برسانیم.

وی تصریح کرد: در سال 96 سیاست ذوب آهن اصفهان بر صادرات متمرکز است. به طوری که خطوط تولید در خدمت صادرات خواهد بود و هم اکنون محصولات صادراتی این شرکت تا اواخر اردبیهشت امسال پیش فروش شده است!

صادقی مدیر عامل ذوب آهن هم در اردیبهشت 1396 اعلام کرد: در راستای تولید اقتصادی شرکت گام های مؤثر بسیاری با همکاری بخش های مختلف برداشته شد که ثمره آن کاهش هزینه ها و رسیدن زیان شرکت به حدود عدد صفر بود، این عوامل سود عملیاتی را برای شرکت در پی داشت و سبب شد منحنی قیمت تمام شده شرکت سیر نزولی یابد و به قیمت سایر شرکت های فولادی نزدیک شود.اما همچنان قیمت تمام شده محصولات ذوب آهن از سایر شرکت های فولادی بالاتر است که باید اصلاح شود.

زنگ آخر...

16 اردیبهشت 1396 دوخبر همزمان روی رسانه ها قرار گرفت: بارگیری محموله صادراتی ذوب آهن به اروپا : احسان دشتیانه معاون بازاریابی و فروش شرکت ذوب آهن اصفهان راهیابی محصولات این شرکت به بازارهای اروپایی را نشانه توانمندی و تخصصی نیروهای بومی دانست و گفت: این محموله صادراتی شامل حدود 15 هزار تن تیرآهن بال پهن ونیمه پهن به مقصد اروپا است.«ذوب‌آهن» با بدهی شش هزار میلیارد تومانی در آستانه ورشکستگی/ دولت خریدار ریل ذوب‌آهن نیست: نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس از بدهی سنگین شش هزار میلیارد تومانی کارخانه ذوب‌آهن اصفهان خبر داد و گفت: با وجود تولید تکنولوژی‌های به روز ریلی ملی و بالاترین استانداردها جهانی در ذوب‌آهن، دولت یازدهم حاضر به خرید تولیدات و ریل این شرکت نیست.موسوی لارگانی با ابراز تأسف از نابودی تولیدات داخل و اشتغال کشور، اظهار داشت: وزارت راه به‌جای حمایت از تولید ریل ملی و خرید تولیدات ذوب‌آهن اصفهان، به ورود کالاهای مشابه داخل رو آورده و همین واردات، کارخانه را در آستانه ورشکستگی قرار داده، چرا که تولیدات در شرکت انبار شده و هیچگونه خریداری ندارد.

واما سخن آخر

مردم اصفهان سالیان سال است که برای سرپا ایستادن ذوب آهن اصفهان قیمت گزافی را با «زاینده رود» پرداخت کرده اند که شاید امر اشتغال و پیشرفت صنعت کشور به همت این مجموعه صنعتی، نه فقط برای استان اصفهان که برای کشور فراهم شود. در آخرین لحظات تهیه این گزارش، خبری با تیتر « تکرار شایعات سوخته، این بار ذوب آهن اصفهان» از طرف ذوب آهن اصفهان و مدیران آن منتشر شد که اخبار ورشکستگی و عدم فروش محصولات ذوب آهن را یک شایعه در روزهای انتخاباتی عنوان کرده اند. امید است که ورشکستگی ذوب آهن اصفهان یک شایعه بیشتر

نباشد.