نصف جهان: قطعاً روزی که هنرمندی از ایران باستان در حال خلق شاهکارهای خود روی دیوارهای پلکانی تخت‌جمشید بود، باور نمی‌کرد ۲۵۰۰ سال بعد، جلسه‌های متعدد دادگاه و نامه‌نگاری‌های فراوانی برای در اختیار داشتن اثرش برگزار شده و حکمِ دادگاهی بین دو قاره برای آن صادر شود.

نقش برجسته‌ای که امروز مسئولان میراث فرهنگی، دادگاه آمریکا و رسانه‌های ایرانی و خارجی آن را به نام «سرباز هخامنشی» می‌نامند، اثری ارزشمند و نفیس در ابعاد ۲۰ در ۲۰ سانتیمتری است که بخشی از صف طولانی سربازان حکاکی شده در ساختمان اصلی محوطه تخت‌جمشید (پرسپولیس - پارسه) را نشان می‌دهد.

تصویرهای موجود در مؤسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو و اسناد باقیمانده به نقل از متخصصان و باستان‌شناسان می‌گویند نقش‌برجسته سرباز هخامنشی که در حال حاضر در اختیار دادستانی نیویورک است، نخستین‌بار بین سال‌های ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۳ توسط تیمی از باستان‌شناسان این مؤسسه کاوش شده بود و آن را در میان عکس‌های گرفته شده از محوطه پرسپولیس در اواخر سال ۱۹۳۶ نیز می‌توان مشاهده کرد تا اینکه ۸۱ سال پیش از تهران ربوده شد.

نقش برجسته سرباز هخامنشی با یک سپر و شمشیر که در اختیار دو فرد ساکن لندن بوده، حدود چهار دهه قبل به موزه هنرهای زیبای مونترال اهدا شده بود اما در سال ۲۰۱۱ به همراه یک اثر غیر ایرانی _مجسمه مرمرین رومی_ از این موزه به سرقت رفت.

دیگر خبری از سرباز هخامنشی نبود تا اینکه در آبان سال ۱۳۹۶، با انتشار پوستری از سوی کمپانی «هنرکهن، روبرت ویس» که نقش‌برجسته سرباز هخامنشی سرقت شده از تخت‌جمشید روی آن حک شده بود و قصد تبلیغ برای نمایشگاه «هنر کهن» نیویورک را داشت، سازمان میراث فرهنگی با اطلاع از این اقدام، با همکاری مرکز خدمات حقوق بین‌الملل ریاست‌جمهوری موفق به توقف نمایش و فروش آن در نیویورک شد و در روز نخست آغاز به کار نمایشگاه یعنی ششم آبان سال گذشته، طرح نقش‌برجسته سرباز هخامنشی که قیمتی معادل 2/1 میلیون دلار ارزشگذاری شده بود، از بخش معرفی آثار نمایشگاه و در قسمت «کلاسیک» روی سایت این کمپانی حذف شد.

در طول هفت ماه گذشته مسئولان حقوقی و معاونت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی نامه‌نگاری‌های زیادی را برای برگشت این نقش‌برجسته به کشور انجام داده بودند، اما هیچ خبری در رسانه‌ها در این زمینه منتشر نشده بود تا بعد از اطمینان از به نتیجه رسیدن تلاش‌هایشان آن را به طور کامل خبری کنند.

سرانجام با برگزاری دادگاه عالی نیویورک و اعلام رأی نهایی به نفع ایران، «نیویورک تایمز» از نتیجه رأی آن دادگاه و استرداد تکه‌ای از تخت‌جمشید خبر داد و حتی مسئولان سازمان میراث فرهنگی را که می‌خواستند تا به ایران نرسیدن این نقش‌برجسته آن را در سکوت خبری نگه‌دارند، شگفت‌زده کرد.