استان اصفهان به علت استقرار در فلات مرکزی ایران، تنوع آب و هوایی، توپوگرافی ویژه و نیز همجواری با زاینده‌رود از تنوع گیاهی و جانوری برخوردار است و بر این اساس دارای مناطق حفاظت شده متعددی است، مشهورترین مناطق حفاظت شده اصفهان شامل پارک ملی و پناهگاه حیات وحش «قمیشلو»، پناهگاه حیات‌وحش «موته»، پارک ملی «کلاه قاضی» و منطقه شکار ممنوع «کلاته» است.

به گزارش مهردر سال جاری، موته بیشترین تلفات جاده‌ای را در میان مناطق حفاظت شده اصفهان داشته است به گونه‌ای که از ابتدای سال ۹۴ تاکنون حداقل سه کفتار، یک گرگ و تعداد زیادی آهو بر اثر برخورد با خودروهای عبوری تلف شدنداما در این میان جاده‌های مرگ نیز با شکارچیان همنوا شده و خودروهای عبوری ساز مرگ را برای حیوانات بیگناه مناطق حفاظت شده کوک می‌کنند.

آخرین مورد گزارش در این ارتباط مربوط به چند روز گذشته است که یک کاراکال (یکی از گونه‌های کمیاب از هشت گربه سان وحشی ایران) بر اثر برخورد با خودروهای عبوری در بادرود از توابع نطنز ازبین رفت. موته از غنی‌ترین عرصه‌های طبیعی ایران است.

خسرو شیرازی کارشناس حیات وحش می‌گوید: پناهگاه حیات وحش موته از جمله غنی‌ترین عرصه‌های طبیعی ایران به لحاظ تنوع زیستی محسوب می‌شود.

وی افزود: در این منطقه انواع گیاهان متنوع رشد می‌کند و تاکنون بیش از ۳۰۰ گونه گیاهی مرتعی که ارزش علوفه‌ای، دارویی و صنعتی دارند شناسایی شده است.

این کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه گونه‌های جانوری در این منطقه بسیار کمیاب هستند، تأکید کرد: شرایط مساعد زیستی برای آهوها در دشت ها و شوره‌زارهای منطقه توأم با حفاظت، ادامه زندگی را برای این حیوان زیبا هموار ساخته و به عنوان گونه جانوری شاخص منطقه از آن یاد می‌شود.

شیرازی تصریح کرد: این منطقه بهترین زیستگاه آهو در ایران محسوب می‌شود که برای رشد، تکثیر و جلوگیری از انقراض آهوها اختصاص یافته‌ است اما متأسفانه به دلیل ساخت جاده در میانه این پناهگاه بدون انجام کارهای پژوهشی و کارشناسی موته اکنون به قتلگاه آهوان و حیات وحش مبدل شده است.

وی تأکید کرد: رفع این مشکل راهکارهای مختلفی دارد از جمله اینکه می‌توان با ایجاد مانع برای ورود حیوانات به جاده، آنها را وادار به عبور از روگذر کرد اما تاکنون قصور زیادی در این ارتباط و همچنین برای نصب تابلوهای هشدار عبور حیوانات در این جاده شده است.

این کارشناس محیط زیست اضافه کرد: برخی گونه‌های حیات وحش که در مناطق حفاظت شده زندگی می‌کنند بسیار کمیاب و نادر هستند و مرگ حتی یکی حیوان نیز خسرانی برای محیط زیست کشور است.

به گفته کارشناسان، مهمترین دلیلی که حیات وحش را از این مناطق زیستی حفاظت شده بیابانی یا کوهستانی به سمت جاده‌ها و یا مناطق مسکونی می کشاند و در خطر شکار و مرگ قرار می‌دهد جستجوی غذاست اما در مورد پناهگاه حیات وحش موته عبور یک جاده آسفالته از میان این پناهگاه، مرگ این حیات وحش بی گناه را رقم زده است.

وی افزود: پوشش جانوری این منطقه از ۲۵ گونه پستاندار، ۸۸ گونه پرنده و ۲۵ گونه خزنده از جمله کل و بز، قوچ و میش، گربه وحشی، گرگ، پلنگ، کفتار، روباه، شغال، آهو، فلامینگو، پلیکان، انواع غازها، مرغابی‌ها، حواصیل‌ها، کشیم‌ها، درنا، لک‌لک، کاکایی‌ها، پرستوهای دریایی، هوبره، بلدرچین، کبک، چلچله، دارکوب، انواع گنجشک‌سانان، عقاب‌ها، دال، بحری،بالابان، شاهین و دلیجه تشکیل شده است.

قصوری جبران نشدنی

وی با بیان اینکه موته از سال ۴۶ به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شده و بر این اساس ساخت جاده آسفالته در میان دشت موته از ابتدا اشتباه بوده است، اظهار داشت: با توجه به اینکه این جاده پناهگاه حیات وحش موته را به دو قسمت تقسیم کرده است و حیوانات هنگام تردد و مهاجرت از میانه این جاده عبور می کنند و به ویژه شب‌ها از نور ماشین‌ها می هراسند.

جمشیدیان ابراز داشت: بدین ترتیب برخورد حیوانات بیگناه به ویژه آهوان با خودروهای عبوری که غالباً با سرعت بسیار بالا در این جاده در تردد هستند، مرگ آنها را رقم می‌زند و نکته تأسف انگیز اینکه برخی ماشین‌های عبوری نیز به عمد با حیوانات تصادف می‌کنند.

کمبود اعتبار برای حفاظت از جان حیوانات

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان اصفهان ابراز داشت: این مطلب به ما اعلام شده است که در صورت تأمین اعتبارات و بودجه، اقدامات لازم انجام می‌شود اما در شرایط خطرناک کنونی برای این حیوانات نه تنها هیچ علایم هشداردهنده این نصب نشده بلکه جاده نیز دو بانده شده است. وی در پاسخ به این سئوال که آیا نصب علایم هشداردهنده و یا سرعتگیر مانعی جدی برای جلوگیری از مرگ این حیوانات محسوب می‌شود، گفت: نمی‌توان از مهاجرت و یا تردد حیوانات برای یافتن غذا جلوگیری کرد چراکه این منطقه محل زندگی طبیعی این حیوانات و محلی برای حفاظت از جان و زندگی آنهاست.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان اصفهان ابراز داشت: این جاده تا پیش از پیروزی انقلاب تنها یک مسیر خاکی و ناهموار برای دسترسی بومیان منطقه بوده و با موافقت مدیران وقت سازمان محیط زیست حدود ۳۰ سال قبل در این منطقه احداث شده است.