روایتی از روزهای جمعآوری آثار هنرمندان برای موزه هنرهای معاصر
«دیوید گالووی» آمریکایی به همراه «دانا استاین»، «کامران دیبا» و «کریم پاشا بهادری» در زمره افرادی بود که به عنوان کارشناس و زیر نظر مستقیم دفتر فرح دیبا مسئول خرید آثار هنری بود. پول خرید این آثار از شرکت ملی نفت ایران و سازمان برنامه و بودجه تأمین میشد. او نخستین نمایشگاه گردان موزه هنرهای معاصر بود. او پیش تر گفته بود که موزه هنرهای معاصر، پلی میان شرق و غرب بود و تلاش او و سایر همکارانش این بود تا پلی میان هنر معاصر ایرانی و هنر معاصر غربی ایجاد کنند.
به گزارش آفتابنیوز، نشریه آلمانی «زیت» اخیراً با او مصاحبهای داشته است. این نشریه مینویسد: او کاری کرد که مجموعهای منحصربه فرد از آثار هنرمندان غربی در خارج از ایران اکنون در تهران پایتخت ایران در خاورمیانه جای داشته باشند؛ نقاشیهایی از «پابلو پیکاسو» و «جکسون پولاک» از مهمترین آثار هستند.
گالووی میگوید تنها مشکلش این بود که به عنوان استاد در دانشگاه بوخوم اجازه ترک مقام خود و رسیدگی همزمان به کار موزه را نداشت. او میگوید در آن زمان ارتباط نزدیکی میان ایران و نوردراین وستفالن ایجاد شده بود. در آن زمان شاه حدود ۲۵ درصد از سهام تجاری و اقتصادی آن منطقه را خریداری کرده بود. رایزنیهای شاه به طور مستقیم به نتیجه رسید و ظرف چند هفته کار انتقال او فراهم شد. گالووی اشاره میکند که در انجمن ایران و آمریکا در تهران چندین بار به عنوان استاد مطالعات آمریکا سخنرانی کرده بود. گالووی میگوید کارش بسیار فشرده بود چرا که تنها سه ماه و نیم زمان برای افتتاح موزه به او داده شده بود. او میگوید: «وظیفه اصلی من برنامهریزی برای افتتاح نمایشگاه و گسترش مجموعه آثار بود. کار دشواری بود.» او میگوید در ابتدا بیشتر آثار هنرمندان جوان ایرانی و به منظور حمایت از آنان خریداری شده بودند و از آثار خارجی نیز بخشی از آثار پیکاسو خریداری شده بودند. گالووی میگوید حجم کارها به قدری زیاد بود که گاهی ۱۸ ساعت در روز کار میکرد و میافزاید: «اگرچه کفشهای مناسبی داشتم اما گاهی اوقات با پای خونین از سر کار باز میگشتم. علاوه بر مسائل هنری، واردات لامپ و دستگیره در توالت برای موزه نیز برعهده من بود! در آن زمان کیفیت کاغذ در ایران برای چاپ رنگی برای کاتالوگ خوب نبود و چندین تن کاغذ را از آلمان سفارش دادیم و خریداری شد. تمام این وسایل مورد نیاز در فرودگاه فرانکفورت جمعآوری میشدند و به همراه آثار هنری با هواپیماهای ایران ایر به ایران آورده شدند.»
او میگوید در ابتدا کارهایی از پیکاسو و گوگن را خریداری کرده بود. گالووی اشاره میکند که به نظرش این آثار زیباترین در نوع خود بودند. فرح دیبا در ابتدا در کلکسیون خصوصی خود آثار را جمعآوری کرد و به تدریج این ایده مطرح شد که با افتتاح موزه، این آثار در معرض نمایش قرار داده شوند. گالووی در ادامه اشاره میکند که در ابتدا بودجهای برای خریداری آثار اختصاص داده نشد. او میگوید که فرح و شاه به قیمتها نیز توجهی نداشتند. به نظر میرسد در آن دوران با رونق فروش نفت ایران منابع مالی کافی در اختیار گالووی قرار داده شده بود. او درباره میزان پول صرفکرده برای خریداری آثار میگوید: «به یاد دارم اثری از "فرانسیس بیکن" را به مبلغ ۳۵۰ هزار پوند خریداری کردیم و پس از آن حدود 1/4میلیون مارک پرداخت شد. پس از آن من بودجهای 13/5میلیون دلاری برای کارم دریافت کردم.»
خبرنگار زیت اشاره میکند که فایننشال تایمز ارزش آثار هنری جمعآوریشده در دوران ریاست او در موزه هنرهای معاصر را سه میلیارد دلار تخمین زده است. گالووی در اینباره میگوید: «نمیدانم چگونه تخمین زده شده است. البته در چهار دهه قطعاً قیمتها افزایش یافتهاند. تنها در سال ۲۰۱۳ میلادی یک از نقاشیهای بیکن در حراجی کریستی به ارزش ۱۴۲ میلیون دلار فروخته شد.»
خبرنگار از گالووی میپرسد که شاه به شدت به دلیل نقض حقوق بشر از سوی قدرتهای غرب مورد انتقاد قرار میگرفت. او اشاره میکند که آیا وی از سوی همکارانش در دانشگاه به دلیل همکاری با رژیم پهلوی مورد انتقاد قرار گرفته بود؟ و گالووی در پاسخ میگوید: «برخی کاملاً آشکار به من میتاختند؛ برخی دیگر سکوت میکردند. رویدادهایی وحشتناکی در دوران شاه اتفاق افتادند؛ ظلم و ستم بیرحمانهای در زندان اوین تهران در آن زمان بود. اما من همزمان میدیدم که ایران در حال مدرن شدن است. من عاشق فرهنگ و مردم بودم و میخواستم هرکاری که میتوانم برای بهبود وضعیت موزه انجام دهم. من از کارم میلیونها دلار پول جمعآوری نکردم. کارم را صادقانه انجام دادم و چیز بیشتری به من پرداخت نشد.»
گالووی در ادامه اشاره میکند تنها یکبار و آن هم زمانی که خانواده سلطنتی در تعطیلات بودند فرح به او اجازه داد که از کاخ شاه دیدار کند. او میگوید: «کاخ مدرن با معماری غربی و شیکی بود که بر روی دیوار آثار هنرمندان جوان ایرانی نصب شده بود. تنها نشانه از هنر باستانی ایران فرشهای موجود در آنجا بودند. در اتاق خواب شاه اثری از "رنوار" نقاش امپرسیونیست فرانسوی را دیدم. یک تصویر صمیمی بسیار زیبا که در آن زنی با یک بلوز یقه باز حضور داشت.»
او درباره روز افتتاح موزه هنرهای معاصر میگوید: «حمامی از شامپاین به راه
افتاده بود. جشن سه روز به طول انجامید. کنسرت و گروه رقص از نیویورک آمده بودند و
رقصندگان سنتی ایرانی نیز حضور داشتند. افراد مهمی دعوت شده بودند از جمله
"نلسون راکفلر" ثروتمند معروف.»
بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
پیشنهاد سردبیر
ارسال نظر
ایمیل مستقیم: info@nesfejahan.net شماره پیامک:۳۰۰۰۷۶۴۲ شماره تلگرام:۰۹۱۳۲۰۰۸۶۴۰