چهارمين کنگره تاريخ معماري و شهرسازي ايران به همت اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان اصفهان ديروز در تالار همايش هاي اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و کشاورزي اصفهان با حضور مسئولان کشور و استان، فرهيختگان، کارشناسان و متخصصان، شهرداران و... آغاز شد و تا امروز ادامه خواهد داشت.

در اولين روز اين کنگره ابتدا مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان اصفهان به ميهمانان خيرمقدم گفت. فريدون اللهياري توسعه فرهنگ حفاظت از بناهاي تاريخي و ايجاد زمينه هاي مشارکت دستگاه هاي اجرايي مؤثر در ميراث فرهنگي و جلب مشارکت دستگاه ها را از اهداف برگزاري اين کنگره برشمرد و افزود: اين کنگره در استان هاي کشور برگزار شده تا جرياني پويا در حوزه ميراث فرهنگي به وجود آيد و استقبال خوبي هم از نظر علمي از اين کنگره به عمل آمده است.

وي از مشارکت و سرمايه گذاري مردم در اجراي پروژه هاي ميراثي در استان اصفهان خبر داد و گفت: امروز در استان اصفهان براي احياي بناهاي تاريخي، 200 پروژه در حال انجام است تا خانه هاي تاريخي به تأسيسات فرهنگي تبديل شوند و اين روند در حال افزايش است و در ميراث فرهنگي با همت و عزم مديران و مردم، اتفاقات بزرگي در حال رخ دادن است تا بتوانيم اين ميراث را بيش از پيش حفظ کنيم.

■■■

در ادامه معاون ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري کشور به عنوان ميهمان ويژه اين کنگره با قدرداني از برگزارکنندگان آن گفت: پس از ده سال که کنگره تاريخ معماري و شهرسازي سه دوره در بم کرمان برگزار شد و متوقف بود، براساس تصميم شوراي سياستگذاري و مباحثي که صورت گرفت قرار است کنگره ملي تاريخ معماري و شهرسازي سال آينده در بم برگزار شود اما قبل از آن اين کنگره در استان هاي کشور برگزار مي شود و موضوعات جهاني مدنظر قرار مي گيرد.

محمدحسن طالبيان با تأکيد بر اينکه دانستن تاريخ، نيازي ضروري براي ماست، اظهار داشت: ما نسبت به تاريخ معماري و شهرسازي که ميراث و ثروت کشور است جفا کرديم چرا که اين سنت ها بايد استمرار يابد و نمي شود ميراث فرهنگي، تاريخي و طبيعي را جدا کرد.

وي با بيان اينکه در کشور بيش از 100 هزار قنات وجود دارد، گفت: از 100 هزار قنات کشور، امروز 37 هزار قنات زنده است و 11 قنات ثبت جهاني شده است که از اين تعداد سه قنات که از شاهکارها به شمار مي رود در استان اصفهان در زمره قنوات ثبت جهاني است.

طالبيان افزود: استان اصفهان نگين شهرهاي ايران بوده و اگرچه تا امروز ما بسياري از بناها را در اين شهر از دست داده ايم اما بايد با روش هاي همه جانبه و مدرن، جفاي گذشته در اصفهان را جبران کنيم.

■■■

استاندار اصفهان هم گفت: فلات مرکزي ايران يکي از اولين مناطقي در تمام جهان بود که در پرتو کار و کوشش مستمر خويش و در قالب زندگي اجتماعي جديد خود، محيطي مسکون توأم با امنيت را پديد آوردند که از نمونه هاي بارز آن مي توان به مناطقي همچون «چهل حصاران» و «ويکل» در آران و بيدگل، «اريسمان» در نطنز و روستاي «رحمت آباد» در شمال غرب استان اشاره کرد.

رسول زرگرپور اظهار داشت: پس از آن، با آغاز دوران تمدن و شروع عصر شهرنشيني، فلات مرکزي ايران همچنان در جهان سرآمد است به گونه اي که شهر باستاني «سيلک» در شهر دارالمؤمنين کاشان، شهر زيرزميني «نوش آباد» با بيش از سه هزار سال قدمت و حتي شهر تاريخي اصفهان با پيشينه اي باستاني همگي نشان از توسعه روزافزون تفکر انديشمندانه معماري و شهرسازي در اين ديار دارد.

وي افزود: بدون شک معماري اصفهان به ويژه در دوران اسلامي داراي ويژگي هايي است که در مقايسه با ساير کشورها آن را متمايز مي گرداند که از آن جمله مي توان به طراحي متناسب با فرهنگ و اقليم منطقه، انجام محاسبات دقيق، رعايت مسائل علمي و فني در ساختار معماري بناها همچون: ساخت ايوان هاي رفيع، ايجاد ستون هاي بلند، ساخت گنبدهاي عظيم و در نهايت تزئينات منحصر به فرد وابسته به معماري اشاره کرد که همگي در عين سادگي، معرف شکوه معماري اين سرزمين است به گونه اي که اين عظمت و شکوه حداقل در سده هاي چهارم، پنجم و ششم و سپس در سده يازدهم هجري قمري به بهترين شکل ممکن در دوران «زياريان»، «ديالمه»، «سلاجقه» و سپس «صفويه» به جهانيان ارائه مي شود.

استاندار گفت: حال امروز مردم خداجو و متمدن اين ديار  با معضلاتي همچون خشکسالي و آلودگي هوا و بعضاً توسعه نامتوازن شهري همچون بلندمرتبه سازي و ايجاد نامتوازن شهرک هاي اقماري، رشد ناموزون پديده آپارتمان نشيني، رشد نامتعارف ترافيک شهري و مواردي از اين دست هستند که به نظر مي رسد باتوجه به بروز اين ناملايمات راهکار اساسي برون رفت از بحران هاي پيش آمده به واسطه اين مشکلات، بازخواني مجدد تفکرات نياکان به ويژه در دو حوزه شهرسازي و معماري است به گونه اي که براساس تفکر آنان و بررسي هاي کارشناسان به اين نتيجه دست يافته ايم که توسعه آينده کلانشهر اصفهان ديگر براساس توسعه نامتوازن صنعت نبوده، بلکه توسعه اين شهر و استان مي بايست براساس مقولاتي همچون علم و فناوري، هنر و ميراث فرهنگي و مقوله گردشگري استوار گردد تا بر اين اساس بتوانيم، آينده اي روشن را براي نسل هاي آينده ايراني رقم زنيم.وي اضافه کرد: براساس تحليلي که انجام شد و باتوجه به سابقه 12 ساله که از اعضاي شورايعالي شهرسازي و معماري کشور بودم هيچکدام از شهرهاي کشور و اصفهان در ارتباط با طرح هاي جامع، تفصيلي و منطقه اي شرايط قابل قبولي ندارند. اين در حالي است که اگر طرح هاي جامع شهري و منطقه اي با تناسب با اقليم، بومي- فرهنگي طراحي شوند هم در نهايت 25 تا 30 درصد به اجرا درآمده و 70 درصد توسعه شهرها، خارج از طرح هاي جامع، تفصيلي و منطقه اي است و اين تا بدان حد است که تا سه سال قبل، اصفهان طرح جامع، تفصيلي مصوب نداشت. بنابراين وقتي شهر رشد مي کند با آنچه بايد باشد فاصله خواهد داشت. استاندار سه راه حل براي اين مشکلات ارائه داد و گفت: يا همين روند انجام شده و طرح هاي جامع و تفصيلي انجام شود يا به اصل و داشته ها بازگرديم و ميراث ارزشمند آنان را مدنظر داشته باشيم و در نهايت راه سوم که جديد است اجراي مدل حيات طيبه است که نتيجه فعاليت بيش از سه سال، شش استاد عاليرتبه و شش پايان نامه دکترا دانشجويان مي باشد که بايد اجرايي شود.