لادن ایرانمنش: به گذشته که نگاه کنی دلت هُری می ریزد پایین. عکس های گذشته خانه هایی را نشان می دهد با حوض و حیاط و باغچه و کلی پنجره رنگی و درخت و گل. انگار از هر کدام از عکس های قدیمی بوی نم باران بلند می شود. بوی خاک نم زده و گل. جذابیت هایی که امروز حل شده در فلش بک های خیالات دیروز.

خانه های امروزی دیگر مثل دیروز نیست. خالی از آرامش شده و پیوند خورده به افسردگی هایی که حالا حالا از تن و جان ساکنانش کنده نمی شود. آپارتمان هایی که به قولی مثل قوطی کبریت های شلوغی هستند که خستگی ات را دو چندان می کند.

شاید اگر به پدربزرگ ها و مادربزرگ های ما می گفتند روزی می رسد که خانه ها اینقدر کوچک می شود که دیگر خبری از حوض و باغچه و گل و درخت نیست، باور نمی کردند و زندگی در چنین شرایطی را غیرممکن می دانستند؛ اما خوب یا بد، زندگی شهری آرام آرام دگرگون شد و آپارتمان های کوتاه و بلند جای خانه های شخصی و حیاط های بزرگ را گرفت تا بچه های این نسل مفهوم لذت میوه چیدن از درخت و دویدن دور حوض خانه را درک نکنند.

اگر فکر می کنید این موضوع چندان مهم نیست و ارتباطی به زندگی شما ندارد باید بدانید مشاهده صحنه های زیبا و کسب آرامش در محیط زندگی یکی از مهمترین اصولی است که باید در زندگی شهری مورد توجه قرار گیرد؛ همان که متأسفانه در شلوغی های زندگی روزمره شهر ما به دست فراموشی سپرده شده است، هرچند نمی توان هیاهوی زندگی شهری را نادیده گرفت و توان تغییر کلیت آن را نداریم، اما نباید اجازه دهیم این شلوغی و هجوم تکنولوژی، زندگی آرام و دوست داشتنی را از ما بگیرد. شاید شما هم این سئوال ها را از خود پرسیده باشید که راه حل چیست؟ چه باید کرد و چطور می شود خانه های کوچک و سرد این دوره را آرام تر و زیباتر طراحی کرد؟

در این رابطه الهام مهدوی، روان شناس و کارشناس حوزه خانواده معتقد است که نمی توان از این مسئله به راحتی گذشت: «معماری سنتی ایران، هم درونگرا بود و هم مردم محور. در واقع همانطور که در خانه های قدیمی برای وارد شدن به خانه، سلسله مراتبی رعایت می شد تا خانه امنیت داشته و حرمت زندگی شخصی حفظ شود، با قرار دادن هشتی ها و سکوهای کنار در به مهمان و فردی که با صاحبخانه کار داشت نیز احترام می گذاشتند. خانه های قدیمی و سنتی ایران براساس دانشی خاص طراحی و ساخته می شد؛ با این حال، امروز ناچاریم زندگی آپارتمان نشینی و سکونت در کنار سایر همشهری ها را تجربه کنیم. دیگر خانواده ها در خانه ای بزرگ و قدیمی تنها نیستند و باید در آپارتمان های کوچکی که فضاهای مشترک زیادی دارد، کنار هم زندگی کنند. این دگرگونی خود را بر ما و زندگی شهرنشینی تحمیل کرده است، اما یادمان باشد همین آپارتمان های کوچک را هم می توان زیباتر و متفاوت با آنچه هست طراحی کرد، به گونه ای که زیبایی و آرامش فضای خانه، خستگی کار روزانه را برطرف کند.»

رنگ ها به آپارتمان ها روح می بخشد

به نظر می رسد باید قدری به درون خانه ها بپردازیم؛ همانجا که کمک می کند از مسائل شهرنشینی و معضلات آن قدری دور شویم.

مهدوی با اشاره به اینکه به کمک رنگ ها می توان فضای متفاوتی در خانه ایجاد کرد، چنین توضیح می دهد: «تا به حال با خودتان فکر کرده اید چرا در خانه تان فقط از رنگ های خاصی مانند سفید و کرم و قهوه ای استفاده شده است؟ شاید مردم از انتخاب رنگ های دیگر می ترسند ولی خوب است یک بار تصمیم بگیرید و از رنگ های متفاوتی استفاده کنید، اگر چنین کنید، وقتی از خواب بیدار می شوید دیگر با دیدن دیوارهای سفید و خاکستری احساس کسالت و خستگی به شما دست نمی دهد و برعکس حس زندگی خواهید داشت.»

وی که دکترای فلسفه هنر و زیبایی دارد، در این زمینه می گوید: «استفاده بیش از حد از رنگ های سفید، کرم، قهوه ای و خاکستری موجب ایجاد حس خستگی و افسردگی می شود. پس خوب است به جای آنها از رنگ های شاد و زندگی بخش کمک بگیریم؛ مثلاً می توانید با استفاده از کوسن های رنگی فضایی شاد و دوست داشتنی در خانه ایجاد کنید.»

زیبایی در عین سادگی

مهدوی ضمن تأکید بر اهمیت سادگی در طراحی خانه خاطرنشان می کند: «یکی از موارد مهمی که امروزه و به ویژه در آپارتمان های کوچک مورد توجه قرار گرفته، سادگی خانه هاست. به این معنی که نباید در فضاهای محدود، تعداد زیادی وسایل و اسباب خانه را کنار هم قرار دهید و به جای این کار باید براساس اصل سادگی با کمترین و ساده ترین چینش، آرامش را به خانه کوچکتان دعوت کنید. همچنین بهتر است دیوارها را با قاب عکس های بزرگ و متعدد نپوشانید و با حداقل قاب ها که هماهنگ با رنگ دیوار باشد، آن را تزیین کنید.

البته شاید شما هم تصور کنید اسباب و لوازم خانه ارتباطی به آرامش یا اضطراب و حس نگرانی افراد ندارد، ولی به گفته این طراح داخلی، حجم زیاد لوازم، نگرانی و اضطراب را افزایش می دهد و به این ترتیب خانه کارکرد آرامش بخش خود را از دست خواهد داد.»