دریا قدرتی پور: فشن شوهای غیرمجاز این روزها مثل قارچ زیاد شده اند و کاسبی خوبی هم به راه انداخته اند. این فروشگاه های زیرزمینی جنسشان هم جور است، از لوازم آرایشی قاچاق گرفته تا شال و روسری و کیف و کفش و لباس های تاناکورایی که کمتر در فروشگاه های سطح شهر دیده می شود.

این مزون ها اکنون برای خود برو و بیایی دارند و بانیانشان نه تنها لباس می فروشند بلکه فال می گیرند، رمالی می کنند و حتی گاهی اوقات مقدمات مهاجرت دختران به خارج از کشور را هم جور می کنند.

کارت ویزیت این شوهای لباس به آسانی در مزون‌ها، استخرها و سالن‌های زیبایی دست به دست می‌شود. نشانی این شوها نیز یا دهان به دهان می‌چرخد یا در بازار بی‌انتهای اینترنت و اینستاگرام  که همه رقم آگهی برای استخدام دختران و پسران خوش چهره که قرار است در شوی پوشاک امارات یا ترکیه و مالزی بازار گرمی کنند، در دسترس است. آنها به ظاهر فروشنده پوشاک هستند، اما پلیس این عنوان را فقط یک پوشش می‌داند که قانون و قانونگذار را مجاب نمی‌کند.

دایره فعالیت شوهای زیر زمینی آنقدر در حال افزایش است که با عبور از كنار برخی مغازه‌ها و آرایشگاه‌های زنانه به خصوص در بالای شهر به خوبی می‌توانی كاغذ‌ها و پوسترهایی را ببینی كه شهروندان را به این شوهای زیرزمینی دعوت می‌كنند. دالان های زیرزمینی پر زرق و برقی که جوانان را به سمت خودشان می کشند تا صحنه گردانان این شوها بتوانند از طریق آنها پول دربیاورند.

اگرچه چندی پیش قوانینی برای ترویج مد ایرانی-اسلامی تدوین شد و در ظاهر سبب توقف شوهای زیرزمینی لباس شد اما آشفتگی در نمایشگاه‌های مد ایرانی و خلأهای زیادی که در این رابطه وجود دارد این فرصت را برای بسیاری از سودجویان ایجاد کرد تا از این آب گل آلود ماهی بگیرند.

دولت در تیرماه سال 1387 آیین‌نامه اجرایی ساماندهی مد را ابلاغ کرد و کارگروهی مرکب از ‌نمایندگان دستگاه‌های مختلف مرتبط تشکیل شد اما هنوز نقش دستگاه‌های اجرایی در این زمینه کمرنگ است.

رئیس اتحادیه پوشاک دلیل اجرا نشدن صحیح این آیین نامه ها را شبکه گسترده شوهای زیرزمینی می داند. او البته از نظارت های مرحله ای می گوید و این در حالی است که گاهی افراد، زیرزمین یا پارکینگ خانه مسکونیشان را تبدیل به کارگاه تولید مانتو کرده اند و چون هیچ مجوزی هم از اتحادیه ندارند، اتحادیه نمی تواند دسترسی آسانی به این کارگاه ها داشته باشد.

همچنین وجود خلأ قانونی در زمینه نظارت بر شوهای لباس موجب شده جولان این مراکز افزایش یافته و سوء‌استفاده‌کنندگان با استفاده از این خلأ به راحتی لباس‌های تاناکورا، بنجل و بی‌کیفیت را در قالب شوهای زیرزمینی لباس به فروش برسانند.

گرچه به گفته ابوالقاسم شیرازی تیم‌های رصد فضای مجازی قرار است بررسی های بیشتری در این رابطه انجام دهند تا لباس های نامتعارف از جرگه مد خارج شود، اما شواهد نشان می دهد که این قوانین چندان در زمینه شوهای زیرزمینی کارآمد نبوده است.

این نمایشگاه های پنهان چنان در پستوها خزیده اند که در بسیاری مواقع به دور از چشم قانون فعالیت های مویرگی دارند و از این طریق با قیمت های نجومی سر و کار دارند. شاهد این مدعا هم رگال هایی است که گاهی تا 6 تا 7 میلیون فروخته می شود. ماجرای این رگال ها این است که هر فروشنده ای می تواند قلمرویی از مکانی که قرار است شو در آن اجرا شود را بخرد و هر چه این مکان ها لاکچری تر باشند، قیمت رگال ها هم بالاتر می رود.

این موضوع اما تنها گریبان فرهنگ را نمی گیرد. این مانکن ها یا شوهای شبکه ای اکثراً از مدل های ماهواره ای خط گرفته اند و یا لباس هایی هستند که به شکل دست دوم از کشورهای عربی و اروپایی روی رگال ها جا باز کرده اند و باعث گلایه مندی صنوف شده اند. 

در این میان کرسی نشینان مجلس می گویند کمبود قانونی در این رابطه با برخورد با این فروشندگان وجود ندارد. آنها این وظیفه را بر دوش پلیس می اندازند که با قدرت این مسئله را دنبال کند. به نظر آنها نهادهای ذیربط هم باید به این ماجرا ورود کنند و این موضوع را به شکل ریشه ای و کامل حل و فصل کنند.

اما نکته اینجاست که تا زمانی که محصولات داخلی به روز نباشد و بر حسب سلیقه و فرهنگ ایرانی اسلامی و سلیقه جوانان پیش نرود، آنها شوهای زیرزمینی را ترجیح خواهند داد.