امروز گزارش کمیسیون تلفیق در مورد لایحه بودجه سال آینده در دستورکار مجلس شورای اسلامی قرار گرفت که نمایندگان با کلیات آن مخالفت کردند.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز (سه‌شنبه ۲۱ آذر ماه) مجلس، گزارش شور اول کمیسیون تلفیق در مورد لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور را بررسی کردند و پس از بیان نقطه نظرات نمایندگان مخالف و موافق، کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ به رأی مجلس گذاشته شد و نمایندگان با ۹۱ رأی موافق، ۱۲۷ رأی مخالف و ۱۰ رأی ممتنع از مجموع ۲۳۵ نماینده حاضر در جلسه آن را رد کردند.

کاهش وابستگی بودجه به منابع نفتی

در ابتدای جلسه، «رحیم زارع» سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه سال ۱۴۰۳ گزارش کمیسیون متبوع خود را قرائت کرد و گفت: بودجه ۱۴۰۳ کل کشور به عنوان اولین بودجه‌ای است که بر اساس آیین‌نامه جدید به مجلس شورای اسلامی ارایه شده و به عنوان اولین بودجه‌ای است که متناسب با برنامه هفتم توسعه تنظیم شده است.

زارع با بیان اینکه منابع عمومی در لایحه بودجه تقدیمی با رشد ۱۸ درصدی نسبت به بودجه سال ۱۴۰۳ به ۲,۴۶۳ هزار میلیارد تومان رسیده است، گفت: بیشترین رشد منابع نیز به درآمدهای مالیاتی و گمرکی باز می‌گردد که حدود ۴۰ درصد رشد یافته و میزان وابستگی بودجه به منابع نفتی نیز حدود ۲۴ درصد کاهش یافته است که بدون در نظر گرفتن منابع هدفمندی یارانه‌ها است.

در ادامه نوبت به نمایندگان موافق و مخالف لایحه تقدیمی دولت به مجلس شد تا نقطه نظرات خود را مطرح کنند.

بودجه واقعی بسته شده است

«مجتبی یوسفی» عضو هیأت رییسه مجلس شورای اسلامی در موافقت با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ اظهار کرد: یکی از ویژگی‌های لایحه بودجه سال آینده آن است که دولت این لایحه را واقعی بسته است؛ این در حالی است که در سال ۱۴۰۲، ۲۹ درصد بودجه به فروش نفت گره زده شده بود که منجر به کسری بودجه و در ادامه، تورم شد.

وی افزود: در سال ۱۴۰۲ گفته بودیم ممکن است فروش نفت و صادرات فرآورده‌های نفت و گاز آنطور که در بودجه آمده، محقق نشود و همین اتفاق هم افتاد و دیدیم در پرداخت پول گندم‌کاران دچار مشکل شدیم اما الان بودجه کاملاً واقعی بسته شده است.

نماینده مردم اهواز در مجلس با بیان اینکه دولت در لایحه بودجه سال آینده هزینه‌های جاری خود را کم کرده است، گفت: البته تاکید ما آن است که باید به همسان‌سازی حقوق بازنشستگان توجه شود و در این راستا دولت بیش از ۵۰ همت در بودجه برای این موضوع گذاشته است.

وی ادامه داد: دولت از خودش شروع کرده و بیش از ۱۰ درصد هزینه‌های جاری را کاهش داده است؛ البته بودجه نیاز به اصلاحاتی به ویژه در زمینه افزایش حقوق کارمندان دارد چراکه باید میزان افزایش حقوق کارمندان به گونه‌ای باشد که با میزان تورم، سنخیت داشته باشد.

عضو هیأت رییسه مجلس گفت: همچنین مالیات باید طوری باشد که به اقشار متوسط، ضعیف و مشاغل خُرد، فشار وارد نشود و باید بیشتر مالیات از افرادی گرفته شود که فرار مالیاتی دارند.

در لایحه ۱۴۰۳ از واردات حمایت شده است

«مجتبی رضاخواه» عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در مخالفت با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ اظهار کرد: امسال، سال بسیار ویژه‌ای است و مجلس نزدیک به شش ماه، لایحه برنامه هفتم توسعه را مورد بررسی و تصویب قرار داد.

وی ادامه داد: ما مدت‌ها وعده دادیم که می‌خواهیم در اقتصاد تغییر ایجاد کنیم و تحریم‌ها باعث اشکالات جدی در کشور نخواهد شد؛ این در حالی است که در طول سال‌های گذشته قیمت مواردی چون مسکن و خودرو افزایش قابل توجه داشته است و دولت باید به مردم پاسخ دهد که می‌خواهد چه کند تا سال آینده قیمت خودرو و مسکن افزایش نیابد.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: آیا بودجه‌ای که دولت به مجلس ارسال کرده در نقطه قابل قبول قرار می‌گیرد که زندگی مردم را بهبود دهد؛ در برنامه هفتم توسعه رشد اقتصادی ۸ درصدی در نظر گرفته شده بود و آیا منابع کافی برای تحقق این رشد اقتصادی در بودجه دیده شده است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: کل منابع بودجه نسبت به بودجه سال گذشته فقط ۱۸ درصد رشد داشته است و آیا دولت با این عدد می‌تواند رشد اقتصادی را محقق کند.

وی ادامه داد: میزان مالیات نسبت به سال گذشته حدود ۵۰ درصد افزایش یافته که به معنای آن است که تولیدکنندگان تحت فشار بیشتر قرار می‌گیرند؛ این در شرایطی است که میزان حقوق ورودی کاهش یافته و به معنای آن است که رانت برای تولیدکننده خارجی و واردکنندگان در نظر گرفته شده و به تولیدکنندگان داخلی فشار وارد خواهد شد؛ به عبارت بهتر، حمایت از تولید کاهش و حمایت از واردات در این بودجه افزایش یافته است.

رضاخواه افزود: در موضوع نفت، چه نفت خام و چه فرآورده‌های نفتی شاهد بی‌نظمی‌های زیادی در بودجه هستیم، منابع و مصارف هدفمندی در بودجه نیامده و شفاف نیست و ما نمی‌دانیم قرار است در کجا هزینه شود و از سوی دیگر، بیم آن می‌رود که کسری بودجه قابل توجهی در منابع و مصارف هدفمندی وجود داشته باشد. وی افزود: کلان بودجه به گونه‌ای است که امیدآفرینی نمی‌کند.

بودجه با برنامه هفتم توسعه انطباق دارد

«جعفر قادری» عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در موافقت با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ اظهار کرد: با توجه به محدودیت‌هایی که در کشور با آن مواجه هستیم و در طول سالیان گذشته شاهد مشکلاتی از جمله تحریم‌ها بوده و همچنان هستیم، باید به گونه‌ای عمل کنیم که بی‌ثباتی‌هایی که بعضاً در کشور وجود داشت، مجدداً تکرار نشود.

وی افزود: دولت در لایحه بودجه سال آینده، رشد ۱۸ درصدی درآمدها را پیش‌بینی کرده که به معنای یک بودجه انقباضی است و در شرایط تورمی موجود، جهت‌گیری کاملاً درستی است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: در حوزه مولدسازی باید به این مساله توجه شود که مقاومت‌هایی از سوی دستگاه‌های مختلف انجام می‌شود که عملاً قدرت مانور دولت را می‌گیرد و در شرایطی که دولت بدهی‌های زیادی دارد، افزایش واگذاری دارایی‌های مالی یا استقراض از مردم، کاری منطقی نیست.

نماینده مردم شیراز در مجلس با بیان اینکه رشد بیش از ۵۰ درصدی مالیات امکان‌پذیر نیست افزود: اگر در شرایط رکودی موجود بخواهیم بیشتر از این عدد مالیات را اضافه کنیم، رکود افزایش می‌یابد. درباره درآمدهای نفتی هم باید این مساله مورد توجه قرار گیرد که هم ظرفیت تولید بیش از این نداریم و هم فشارهای خارجی اجازه فعالیت بیشتر را به ما نمی‌دهد.

قادری تاکید کرد: سرجمع اعداد کلان بودجه مناسب است و دولت تمام تلاش خود را انجام داده که شاهد کاهش تراز عملیاتی، سرمایه‌ای و مالی بودجه باشیم و یک مسیر منطقی را در بودجه طی کنیم.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تاکید کرد: دولت در این لایحه منابعی را از محل تسهیلات و منابع بانکی برای رشد اقتصادی در نظر گرفته و تمام تلاش دولت این بوده که لایحه بودجه سال آینده با سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه انطباق داشته باشد.

وی درباره همسان‌سازی حقوق بازنشستگان گفت: مطابق با برنامه هفتم توسعه باید ۴۰ درصد همسان‌سازی حقوق بازنشستگان با شاغلان در سال ۱۴۰۳ اجرایی شود که با منابعی که الان برآورد می‌شود، نگرانی‌هایی وجود دارد اما امکان برخی منابع از سوی مجلس وجود دارد تا این نگرانی، مرتفع شود.

دولت قیمت فروش نفت را واقع‌بینانه دیده است

«احمد راستینه» عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه مجلس شورای اسلامی در موافقت با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ اظهار کرد: مجلس شورای اسلامی در راستای اصلاح ساختار بودجه مصوب کرد که ارایه لایحه بودجه دو مرحله‌ای شود و بر این اساس ما در حال بررسی بخش اول لایحه بودجه و منابع دولت برای سال آینده هستیم و نباید تصور شود که باید در یک مرحله هم منابع و هم مصارف مورد بررسی و رسیدگی قرار گیرد.

وی افزود: ما در شرایط تحریم هستیم و برای اداره کشور منابع محدودی داریم که یکی از منابع درآمدی دولت، مالیات است که دولت به این موضوع نگاه منطقی داشته و افزایش درآمدهای مالیاتی و از سوی دیگر معافیت‌های مالیاتی را در کنار هم دیده است.

نماینده مردم شهرکرد در مجلس با تاکید بر اینکه باید جلوی فرار مالیاتی گرفته شود، تصریح کرد: دولت به حوزه مالیات نگاه درستی داشته و با جلوگیری از فرارهای مالیاتی موضوع افزایش درآمدهای مالیاتی را در لایحه بودجه در نظر گرفته و از سوی دیگر سقف معافیت‌های مالیاتی را برای حقوق بگیران، کارمندان و اصناف افزایش داده است.

عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ ادامه داد: یکی دیگر از منابع درآمدی دولت فروش نفت است که ما در سال گذشته پیش‌بینی کرده بودیم فروش هر بشکه نفت به قیمت ۸۵ دلار باشد که در نهایت هر بشکه نفت ۷۷ دلار فروخته شد.

راستینه تاکید کرد: دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۳ عدد فروش نفت را ۷۱ دلار و واقع‌بینانه در نظر گرفته است. ما روزانه سه میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه تولید نفت داریم که یک میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه نفت در داخل مصرف می‌شود و یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه را می‌توانیم صادر کنیم که اگر دولت بخواهد بیشتر از یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه سقف فروش نفت را در نظر بگیرد، محقق نخواهد شد و کسری بودجه را به دنبال خواهد داشت.

منابع و مصارف هدفمندی یارانه‌ها شفاف نیست

حجت‌الاسلام «محمد باقری» عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در مخالفت با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ اظهار کرد: در بخش منابع لایحه بودجه بیشترین افزایش مربوط به درآمدهای مالیاتی و گمرکی با ۴۰ درصد رشد است که به این معناست با وجود همه فشارهایی که سال قبل بر اصناف و تولیدکنندگان درباره اخذ مالیات وارد شد الان دوباره دولت می‌خواهد مالیات‌ها را ۴۰ درصد افزایش دهد.

وی افزود: برای مثال اگر فردی در سال قبل، ۶۰ میلیون تومان مالیات می‌داد، با افزایش ۴۰ درصدی مالیات در سال آینده، باید ۱۰۰ میلیون تومان مالیات بپردازد.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: ممکن است دولت در این زمینه بگوید که پایه‌های مالیاتی را افزایش می‌دهیم اما پایه‌های مالیاتی را مجلس تصویب کرده و باید مشخص شود که قرار است رشد ۴۰ درصدی مالیات از کدام پایه‌های مالیاتی گرفته شود.

نماینده مردم بناب در مجلس ادامه داد: ۷۵۰ هزار میلیارد تومان برای هدفمندی یارانه‌ها تعیین شده اما مشخص نیست این موضوع در کدام یک از سرفصل‌های بودجه آمده است؛ منابع و مصارف هدفمندی یارانه‌ها به صورت شفاف ارایه نشده و مشخص نیست که قرار است از کجا تأمین شود و در کجا هزینه شود.

باقری تاکید کرد: زمانی که ما یارانه دهیم اما مشخص نباشد منابع آن قرار است از کجا تأمین شود، به معنای کسری بودجه و در ادامه منجر به تعطیلی کارهای عمرانی و تورم خواهد شد؛ اگر دولت می‌خواهد به دهک‌های پایین جامعه یارانه دهد، باید این کار به صورت کامل انجام شود و در بودجه مشخص باشد که منابع این کار قرار است از کجا تأمین شود.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تاکید کرد: من معتقدم اگر ما می‌خواهیم هدفمندی یارانه‌ها را محقق کنیم، با ۳۰۰ هزار تومان محقق نخواهد شد بلکه باید یارانه را بیش از ۲ تا ۳ میلیون تومان تعیین کنیم تا به کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی نیز کمک‌های خوبی شود.