۱۶ دی ماه یک فروند نفتکش ایرانی با یک فروند کشتی چینی، برخورد کرد که باعث حریق نفتکش ایرانی و مفقود شدن ۳۲ پرسنل آن (۳۰ ایرانی و دو بنگلادشی) شد. دولت چین در مواجهه با این سانحه رفتاری داشت که انتقادهای بسیاری برانگیخت. ابراهیم فیاض، مردم‌شناس در این باره با خبرگزاری ایسنا گفتگو کرده که بخشی از اظهارات او را در ادامه می خوانید:

*چینی‌ها در سانحه‌ای که برای نفتکش ایران اتفاق افتاد، نه خودشان وارد عمل شدند و نه اجازه دادند کشور دیگری وارد عمل شوند. خواهیم دید که بعد از این اتفاق هیچ عذرخواهی هم از ایران نخواهند کرد.

*یقین دارم اگر برای نفتکش ایرانی در هرجای دیگر از جمله آمریکا یا اروپا چنین اتفاقی می‌افتاد، دچار چنین وضعیتی نمی‌شد. دولت چین می‌توانست در این حادثه خیلی کارها انجام دهد اما کاری نکرد، چون جان انسان‌ها برایش ارزش ندارد. باز هم ژاپنی‌ها نسبت به چینی‌ها انسانی‌تر عمل کردند.

*بزرگ ترین اشتباه تاریخی ما این است که مقابل غرب به شرق تکیه می‌کنیم. شرقی‌ها، ما را در بُعد تمدنی و تکنولوژی و اخلاق بیشتر به انحطاط نزدیک می‌کنند.

*اینکه همیشه به غرب فحش دهیم و به سمت شرق برویم، اشتباه است. حتی اروپایی‌ها هم نمی‌توانند به چینی‌ها اعتماد کنند.

*چینی‌ها به شکل نرمی دارند ما را استثمار می‌کنند. همه زندگی ما چینی شده است. نمی‌دانم چرا کشور ما باید به این اندازه به چین اعتماد کند که حتی بدتر از غربی‌ها ما را استثمار کند؟! باز غربی‌ها با ما رو بازی می‌کنند اما چینی‌ها به شدت زیر بازی می‌کنند. اینکه ما در اعتماد به کشورهای شرقی فرو برویم، بسیار خطرناک است.

*باید متوجه شویم چرا ساسانیان و هخامنشیان به چینی‌ها اعتماد نکردند. ما در تاریخ ساسانیان به رم و در هخامنشیان به یونان اعتماد کردیم اما هرگز به چینی‌ها اعتماد نکردیم.

*آنقدر که غربی‌ها قابل اعتماد هستند، چینی‌ها قابل اعتماد نیستند. ما در آینده به شدت از این موضوع ضربه خواهیم خورد. باید خودمان را در موازنه شرق و غرب نگهداریم و از ترس غربی‌ها به دام چینی‌های بی اخلاق نیافتیم.

*ما در جریان بعد از انقلاب چون با غرب مشکل داشتیم بیشتر به شرق تکیه کردیم که متأسفانه شرق هم به شکل غیر اخلاقی به ما نارو می‌زند. شرقی‌ها به شدت غیر اخلاقی هستند، مذهب آنها غیر توحیدی است. اوج مذهب آنها بودایی است که در آن اصل بر شر جهان و شیطان حاکم است.

*برعکس ادیان ابراهیمی و مسیحیت، شرقی‌ها به شدت انسان‌های بت پرستی هستند. از نظر بهداشتی سطح پایینی دارند، غیر قابل اعتماد هستند، با دور کوتاهی در بازارهایشان می‌توان متوجه بی‌اعتمادی به آنها شد زیرا هر کدام برای ارائه محصول هایشان یک قیمت می‌آورند در حالی که وقتی وارد بازارهای غربی می‌شوید، شاهد یک قیمت واحد هستید و رفتار صادقانه‌ای از خود نشان می‌دهند.

*تکیه ما به شرق موجب شده که همیشه ضربه بخوریم. در موضوع تحریم‌ها، غرب به صورت مستقیم با ما برخورد کرد اما بیشترین ناروها به کشور ما از سوی شرقی‌ها صورت گرفت که از این موضوع سود بردند و سوء استفاده زیادی کردند. اگر ایران به شدت دچار بحران ساختارهای اجتماعی شده است، به دلیل قاچاق کالاهای چینی‌ است.

*ما هیچ اشتراک فرهنگی با چین نداریم. غیر از شمال چین که تا ژاپن می‌رود ما هیچ اشتراکاتی با چینی‌ها نداریم. اگر نگاهی به تاریخ بیاندازیم متوجه می‌شویم که چینی‌ها حتی در دوران پهلوی هم به ما نارو زدند. «هواکوفنگ»- نخست وزیر وقت چین- به اندازه کافی به ما خیانت کرد و در زمان جنگ به کشور ما ضربه زد. اگر کتاب تاریخ رابطه ایران و چین منتشر شود، متوجه می‌شویم رابطه‌ ایران و چین هیچ‌وقت خوب نبوده و آنها تا جایی که توانستند ما را به نفع خودشان استثمار کردند. چینی‌ها اصلاً قابل اعتماد نیستند و ما با آنها هیچ اشتراکات فرهنگی نداریم. آنها کجا و ما کجا؟