جام جم آنلاین: در زمستان سال گذشته با اجرایی شدن برجام، اخبار بسیاری از احتمال ورود خودروسازان مطرح اروپایی به بازار ایران و سرمایه‌گذاری آنها برای تولید خودروی مشترک با کشورمان منتشر شد و بسیاری براین باور بودند که تحولی اساسی در خودروسازی کشورمان ایجاد خواهد شد.اکنون پس از گذشت 9 ماه،گرچه برخی از خودروسازان خارجی هیئت‌های تجاری به ایران اعزام کردند، اما هنوز خبری از بزرگان خودروسازی جهان نیست و همان برندهای قبل از تحریم دوباره یکه‌تاز میدان صنعت خودروی کشورمان شده‌ است، هرچند چینی‌ها هم به دنبال تثبیت جایگاه خود در بازار ایران بوده و اقدامات فراوانی در این زمینه انجام داده‌اند.

در هفته‌های اخیر دو خودروساز بزرگ کشور به رونمایی از مدل‌های جدید محصولات خارجی اقدام کرده‌اند که قرار است در این شرکت‌ها مونتاژ شوند.

از سوی دیگر، سهم محصولات چینی در سبد فروش این دو کارخانه نیز در سال جاری افزایش یافته و حتی به پیش‌فروش محصولات چینی نیز روی آورده‌اند. کارشناسان و استادان دانشگاه بر این باورند که سیاستگذاری‌های کنونی صنعت خودروی کشورمان در جهت مونتاژ خودروهای چینی و فرانسوی، ممکن است سرانجام سبب کاهش سهم تولیدکنندگان و قطعه سازان داخلی شود.

گویا ابراز نگرانی انجمن قطعه‌سازان در زمستان سال گذشته درباره اینکه می‌ترسیم با برداشته شدن تحریم‌ها خودروسازان، مونتاژکار شوند، در حال وقوع است.

با مونتاژ، خودروساز نمی‌شویم

علی خاکساری استاد دانشگاه و کارشناس صنعت خودرو گفت: قبل از اینکه بخواهیم بگوییم مونتاژکاری مناسب است یا خیر، باید ببینیم سیاست‌های کلی صنعت خودروسازی ایران چیست. چون پاسخ این سئوال به سیاست‌های کلان خودروسازی ایران مربوط خواهد بود.

خاکساری تأکید کرد: اگر سیاست بر این باشد که ایران به عنوان یک قطب منطقه‌ای برای خودروسازان فرانسوی یا هر کشور دیگری باشد، خب این نوع فعالیت صنعت خودروسازی در کشورمان که تاکنون تجربه شده، کاری کاملاً مناسب و همسو با آن سیاست است و از نظر منافع اقتصادی می‌تواند باعث ارزش افزوده باشد. اما اگر واقعاً تصمیم به خودروساز شدن داریم، با این روشی که تاکنون پیش رفته‌ایم، کشورمان خودروساز نخواهد شد.

وی تصریح کرد: لازم است قبل از اینکه صنعت خودروی کشورمان را نقد کنیم، ابتدا سیاستی کلی برای آینده صنعت خودروی کشورمان در اختیار داشته باشیم سپس به دنبال هزینه‌ـ فایده این رویه برویم. اما نباید فراموش کنیم که مونتاژکاری در مجموع منتهی به خودروساز شدن نمی‌شود و به نوعی، دانشی هم به داخل مرزهای ایران منتقل نخواهد شد.

رونق مهم است

از سوی دیگر محمدرضا نجفی منش عضو هیئت مدیره انجمن قطعه‌سازان و رئیس کمیسیون تسهیل کسب‌وکار اتاق بازرگانی درباره مونتاژکاری صنعت خودروی کشورمان گفت: با در نظر گرفته سهم خودروسازی از کلان اقتصاد کشورمان لازم است به این نکته توجه ویژه داشته باشیم که صنعت خودرو همواره موتور محرکه اقتصاد کشورمان بوده و هرگاه این صنعت رونق داشته، تکاپوی اقتصادی کشورمان نیز بیشتر بوده است. نجفی‌منش افزود: اینکه بگوییم مونتاژکاری اشتباه است و باید فقط از تولیدات داخلی با هر شرایطی استفاده کرد، ممکن است سیاست صحیحی نباشد، چون بالاخره همین شیوه هم در اقتصاد کشورمان تحولاتی ایجاد کرده که سرانجام باعث تولید خودروهایی مثل دنا، تیبا یا سمند شد که تا قبل از آن شاید تصور تولید اینگونه خودروها برایمان کمی سخت بود. وی تأکید کرد: به جای اینکه با حاشیه‌سازی برای صنعت خودرو مانع روند رشد آن باشیم، اجازه دهیم صنعت خودرو با استفاده از شرایط به وجود آمده از همکاری با برندهای معتبر استفاده کرده و به نفع اشتغال و تخصص داخلی گام بردارد.

درآمد، عامل اصلی مونتاژ

غلامرضا مولایی‌منش استادیار دانشکده مهندسی خودرو نیز با اشاره به بحث افزایش مونتاژکاری در صنعت خودروی کشورمان گفت: امروز خودروسازان کشور با توجه به شرایط اقتصادی و مالی خود به سمت مونتاژکاری روی آورده‌اند و سعی دارند با استفاده از جذابیت خودروهای جدیدتر، به نوعی میزان نقدینگی خود را افزایش دهند.

وی تأکید کرد: این شیوه یعنی استفاده از مونتاژکاری خودرو برای تأمین نیازهای مالی در واقع یک سیاست کوتاه مدت است که نمی‌تواند برای همیشه به نفع صنعت خودروسازی ایران باشد.