مشاوره و مددکاری فرماندهی انتظامی استان بوشهر گفت: خودکشی اقدامی است که در فرایند آن فرد به صورت آگاهانه و خودخواسته به زندگی خود پایان می‌دهد و امروزه از بزرگ‌ترین آسیب‌های اجتماعی و یکی از سه علت اصلی مرگ و میر در افراد ۱۵ تا ۲۴ ساله است.

عبدالصالح خزائی اظهار کرد: در این خصوص در کنار عوامل فردی مانند اختلالات روانی (شایع‌ترین آن‌ها افسرگی است)، بحران‌های خانوادگی و اقتصادی لازم است به فضای مجازی که از علل اجتماعی در ترغیب افراد به خودکشی است بپردازیم.

وی افزود: همچنین در کنار کارکرد مثبت فضای مجازی مانند انتشار صحیح اخبار مربوط به خودکشی و توصیه‌های علمی و روانشناسی به عموم جامعه در ارتباط با پیشگیری از خودکشی و افزایش سواد رسانه‌ای باید به کارکرد منفی این عامل مهم بپردازیم.

مشاوره و مددکاری فرماندهی انتظامی استان بوشهر تصریح کرد: کمبود ارتباط عاطفی، نبود برنامه‌ریزی صحیح برای اوقات فراغت و روی هم رفته غفلت والدین از فرزندان زمینه ساز گرایش آن‌ها به فضای مجازی و شبکه‌های مخرب می‌شود. توجه خاص و پرداختن رسانه‌ها و شبکه‌های مخرب به حوادث گوناگون جامعه مانند خودزنی و خودکشی باعث تحریک، بدآموزی و اقدام به خودزنی و خودکشی به منظور جلب توجه و یا گرفتن امتیاز در فرزندان می‌شود.

خزائی یادآور شد: بیشترین سهم خودکشی، اختلافات خانوادگی و نداشتن ارتباط سالم بین اعضای خانواده است و علت این مشکل را امروزه می‌توان در رابطه با فضای مجازی جست‌وجو کرد که شامل نداشتن آگاهی کافی خانواده نسبت به فضای مجازی و دیگری غرق بودن خود والدین در فضای مجازی قلمداد کرد.

وی ادامه داد: هنگامی که خانواده آشفته و هر یک از اعضای آن سازی جداگانه بزنند و هر کدام به نحوی درگیر فضای غبارآلود مجازی باشند و از سویی والدین در بحث تربیت سالم فرزندان غفلت ورزند هر گونه پیشایند ناگواری مانند خودزنی، خودکشی و دیگر آسیب‌های اجتماعی در مواجهه با ناکامی و ایجاد ناامیدی و یاس در اعضای خانواده انتظار می‌رود و قابل پیش بینی است.

این دکترای روان شناسی عنوان کرد: همان‌طور که مطالعات علمی نشان داده‌‎اند افراد دچار اختلالات روانی که هیجانات منفی مانند استرس، اضطراب و افسردگی را تجربه می‌کنند برای مقابله با مشکلات‌شان تمایل بیشتری به استفاده از فضای مجازی نشان می‌دهند و یا عکس این قضیه می‌تواند اتفاق بیافتد.

خزائی تاکید کرد: در فرایند مشاوره خانوادگی و بالینی مراجعین به کلنیک‌های مشاوره و روان‌شناسی و با بررسی موردهای ویژه اقدام به خودکشی و انجام مصاحبه بالینی با فرد اقدام‌کننده و اطرافیان وی، به اعتیاد به فضای مجازی، الگوگیری و تقلید از دیگران به خصوص از سلبریتی‌ها و شاخ‌های فضای مجازی اقرار داشته‌اند؛ و یا اینکه در بررسی پرونده‌های خانوادگی، خانم‌هایی که با همسران‌شان روابط سرد و خشک عاطفی داشته‌اند و یا به آن‌ها خیانت زناشویی شده است اقدام به خودزنی و یا خودکشی مانند خوردن بیش از حد قرص (مسمومیت دارویی) دیده می‌شود.

وی اضافه کرد: انتشار محتواهایی مانند تصاویر، کلیپ و آهنگ با مضمون و المان‌های خودزنی و خودکشی مانند دارزدن، رگ‌زدن، اسکلت و خون در تصاویر پروفایل پیام‌رسان‌های فضای مجازی، می‌تواند زمینه سازی و اشتهار خودزنی و خودکشی را در گروه‌های آسیب‌پذیر (رده‌های پایین و حساس سنی) فراهم کند و بر اتخاذ تصمیم، تردید و ترس آن‌ها درباره این آسیب مهلک اثرات منفی داشته باشد و یا اینکه این اقدام روشی طبیعی برای حل مشکلات، دغدغه‌ها و درگیری‌های ذهنی آن‌ها باشد.

مشاوره و مددکاری فرماندهی انتظامی استان بوشهر عنوان کرد: در برخی موارد افراد دارای افکار مشابه در مورد خودکشی از طریق شبکه‌های مجازی با یکدیگر آشنا شده و پس از بیان کردن احساسات‌شان و کمرنگ کردن ترس‌شان از مرگ، اقدام به خودکشی دسته جمعی کرده‌اند و خودکشی را به طور عادی جلوه داده و یا آن‌ها را تشویق به حملات خشونت آمیز و خودکشی می‌کنند مانند بازی نهنگ آبی و چالش مومو در سالیان اخیر.

خزائی گفت: امروزه شبکه‌های اجتماعی در نوجوانانی که در خصوص مهارت‌های مقابله‌ای مانند تاب‌آوری، حل مسئله، تصمیم‌گیری و مدیریت هیجانات منفی مانند استرس ضعف دارند، موجب ایجاد احساس نارضایتی از زندگی، جامعه و ناشادکامی آن‌ها می‌شود.

وی اظهار کرد: مقایسه زندگی خود و خانواده‌هایشان با دیگران در پیام‌رسان‌هایی مانند واتساپ، اینستاگرام و ... موجب احساس ضعف و یاس در آن‌ها شده و با ایجاد حس اضطراب، ریشه امیدآفرینی را در آن‌ها می‌خشکاند.

مشاوره و مددکاری فرماندهی انتظامی استان بوشهر ادامه داد: با توجه به درهم‌آمیختگی مرزهای سنت و مدرنیته در فضای مجازی و ایجاد سرگردانی‌ها و بحران هویت در سنین پایین، لازم است نقش سنت‌پروری خانواده‌ها پررنگ و تقویت شود و والدین به جای رسانه‌های مجازی حلقه ارتباطی با فرزندان باشند. 

 خزائی به چند نکته اساسی در خصوص تاثیرگذاری فضای مجازی در پیشگیری از خودکشی اشاره کرد.

۱- لزوم ارتقاء سواد رسانه‌ای والدین و سطح آگاهی عمومی  در مدیریت فضای مجازی و تاثیر سوء آن در رفتارهای پرخطر مانند خودکشی.

۲- والدین مترصد علائم هشدار مانند تحریک‌پذیری، گوشه گیری، مشغله فکری با مرگ و اعتیاد به فضای مجازی در فرزندان باشند و سعی کنند باب گفتگو را با نوجوان باز کنند و در صورت ضعف در ایجاد ارتباط از مشاور و روانشناس بهره گیرند.

۳- لازم است با توجه به یادگیری اجتماعی و تکرار برخی از آسیب‌های اجتماعی مانند خودکشی در یک منطقه خاص، مداخلاتی انجام شود تا افکار خودکشی در فضای واقعی و مجازی زندگی همشهریان از بین رود و تشدید نشود.

۴- با استناد به کتاب راهنمای «انعکاس خبر خودکشی در رسانه ها» توصیه می‌شود الف) از واژه‌های «خودکشی موفق» و «همه‌گیری خودکشی» خودداری شود. ب) از معرفی خودکشی به عنوان عملی قهرمانانه یا پاسخی قابل درک بر مسائل اجتماعی، فرهنگی و یا اقتصادی پرهیز شود.

۵- با توجه به ژرفای فضای مجازی و دسترسی نا محدود و غیر مجاز سنین پایین می‌طلبد اینترنت طبقه‌بندی شده برای گروه‌های سنی مختلف لحاظ شود.

۶- لزوم آگاهی بخشی صحیح به عموم جامعه و نداشتن برخورداری محافظه کارانه با خودکشی و محرمانه کردن اطلاعات در زمینه خودکشی.